National researches of uzbekistan: conferences


Foydalanilgan adabiyotlar


Download 0.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/86
Sana20.10.2023
Hajmi0.84 Mb.
#1712214
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   86
Bog'liq
15728 1 E3151522D1438C31001399791FE5CDBEDF5429A0

Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. Tolipov O‘., Usmonboyeva M. Pedagogik texnologiyalarning tatbiqiy asoslari. - T.: ―Fan‖, 
2006. 
2. Babayeva D. Nutq o`stirish nazariyasi va metodikasi. TDPU. 2018.
3. Internet ma’lumotlar. 


67
Август 2022 10-қисм
Тошкент
‘‘ЎЗБЕКИСТОНДА ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТЛАР: ДАВРИЙ АНЖУМАНЛАР:’’
BOSHLANG’ICH SINFLARDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARIGA O’QITISHNING 
O’ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
Nazarova Guljamol Chingizovna
Xovos tuman 9 – IDUM boshlang’ich sinf o‘qituvchisi
Xov9maktab@umail.uz
Gulmurodova Habiba Toshtemirovna 
Xovos tuman 9 – IDUM boshlang’ich sinf o‘qituvchisi
Bugungi kunda butun dunyoda axborot texnologiyalari keng ko‘lamda rivojlanmoqda. 
Shubhasiz, ta’lim jarayoniga yangi axborot texnologiyalarini kiritish zarurdir. Zamonaviy jamiyat 
axborot uzatish hajmi va tezligi jihatidan chegaralanmagan butunjahon axborot tarmog’idan faol 
foydalanishi bilan harakterlanadi. 
Maktabdagi ta’lim jarayonida o‘quvchilar axborot texnologiyalari yordamida matn bilan 
ishlashni, tasviriy ob’ektlarni va ma’lumotlar bazasini yaratishni, elektron jadvallardan 
foydalanishni o‘rganadi. O’quvchilar axborot yig’ishning yangi usullarini, ulardan foydalanishni
o‘rganishadi, ularning dunyoqarashi kengayadi. Darslarda axborot texnologiyalarining ishlatilishi 
o‘qishga bo‘lgan motivatsiyasini, o‘quvchilarning qiziquvchanligini, mustaqil ishlarning 
samaradorligini oshiradi. Kompyuter axborot texnologiyalari bilan birgalikda ta’lim sohasida
o‘quvchilarning o‘qish va ijodkorligida yangi imkoniyatlarni taqdim etadi. Ta’lim xaqiqatan ham 
hayotimizga butun hayot faoliyati davomida kirib kelaveradi.
Axborot texnologiyalarini qo‘llashda shaxsning barcha qobiliyatlarini – qiziquvchanlik, 
odob-ahloq, ijodkorlik, muloqot va estetik qobiliyatlarni ro‘yobga chiqarishga harakat qilish 
kerak. Bu qobiliyatlar keraklicha yuqori darajada ruyobga chiqishi uchun pedagogning axborot 
texnologiyalari sohasidagi bilimdonligi zarur. Mamlakatimizda ta’lim tizimida maktab fanlarini 
o‘qitishda AKTdan samarali foydalanish dolzarb masaladir. Aynan axborot texnologiyalari 
ta’limning universal vositasi hisoblanib, nafaqat o‘quvchilarda bilim, ko‘nikma va malakalarni 
shakllantirish imkonini beradi, balki shaxsiy xususiyatlarini rivojlantirish, bilishga qiziqishlarini 
qondiradi.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining ta’lim jarayoniga joriy etilishidan asosiy maqsad 
- aynan zamonaviy axborot muhiti uchun xarakterli bo‘lgan o‘quv faoliyatlarining yangi turlarini
paydo bo‘lishidir. 
Ma’lumki, boshlang’ich ta’lim — ta’lim tizimining poydevori hisoblanib, o‘quvchilarni 
o‘qitish sifati unga bog’liq bo‘ladi va bu boshlang’ich maktab o‘qituvchisi zimmasiga katta 
mas’uliyat yuklaydi. Uzoq vaqt davomida ta’lim tizimida boshlang’ich maktab «ko‘nikmalar 
maktabi» bo‘lib keldi, ya’ni o‘quvchi keyingi ta’lim olish uchun o‘qish, yozish, hisoblash kabi 
asosiy ko‘nikmalarni o‘zlashtirishi kerak bo‘lgan ta’lim bosqichi sifatida qaralgan. Bugungi 
kunda boshlang’ich maktab boshqacha tasavvur etiladi. Bugungi kunda u ta’lim tizimida bolaning
birinchi tajribasi — ta’lim olish kuchlarini sinash joyi bo‘lib qolishi kerak. Ushbu bosqichda 
faollikni, mustaqillikni rivojlantirish, idrok etish faolligini saqlab qolish va bola ta’lim dunyosiga 
shaxdam kirib borishi uchun sharoitlar yaratish, uning salomatligini va emotsional xususiyatlarini 
mustahkamlash muhim. Bugungi kunda o‘quvchilarning aynan mana shu sifatlari ta’lim jarayoniga 
AKTini joriy etish bilan rivojlanayotganligining guvohi bo‘lmoqdamiz. 
Masalan: Boshlang’ich sinflarda axborot texnologiyalarning dastlabki tushunchalarini o‘qitishda 
ba’zi fikrlarni yuritamiz.
―Axborot so‘zi lotincha ―informatsion so‘zidan olingan bo‘lib, kutilayotgan yoki bo‘lib 
o‘tgan voqea, xodisalar to‘g’risidagi ma’lumotlarni bildiradi. Axborot tushunchasi bir qancha 
fanlarda turlicha izohlagan. Masalan: Falsafada axborot inson ongiga ta’sir etib, ob’ektiv reallikni 
aks ettiruvchi va harakatlantiruvchi kategoriya sifatida ishlatiladi. Kibernetikada, informatika 
fanida axborot voqea -hodisa to‘g’risidagi bilimlarni oshirish yoki noaniqlikni kamaytirish 
mezoni sifatida qo‘llaniladi. Kompyuterlarni ishlatish faoliyatida esa axborotdan boshqarish 
funktsiyalarini amalga oshiruvchi ob’ekt sifatida foydalaniladi. Axborot tushunchasi ma’lumot 
tushunchasi bilan uzviy bog’langan, lekin har qanday ma’lumot axborot bo‘lavermaydi. Masalan: 
olma desak, bir necha xil ma’noni tushunish mumkin: qizil olma deganda, mevaning ma’lum 
bir rangi tushuniladi, demak barcha ma’lumotlar axborotga aylanishi uchun voqea - hodisa 
to‘g’risidagi butun xususiyatlarni ifodalashi lozim.


68

Download 0.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling