Ning “Dirijorlik” fanidan

Uch hissali o’lchov haqida umumiy ma’lumotlar

; ; ; . Eng qulay va manual texnika bo‘yicha eng osoni - uch hissali to‘r hisoblanadi. Oddiy uch hissali o‘lcham uch hisobli ritmik davomiylikka, uch chorakka ega. Eng quchlisi-1–chi hissa, nisbatan kuchsiz 2–chisi va eng kuchsizi - 3–chisidir.

Dirijyorlik amaliyotida uch hissali to‘r (sxemalar) ni takt berishning turli usullarida uchraydi. Ulardan ba’zilari juda o‘ziga xosdir, ular alohida hollarda qo‘llanilishi mumkin, lekin tipik sifatida yaroqsiz, chunki ularda ijro vazifalariga moslash imkonini beruvchi neytrallik (xolislik) yo‘q. Ba’zida alohida vaziyatlarda yaroqli bo‘lgan xar qanday jimjimador shakl boshqalari uchun xalaqit beradi. Uch hissali to‘rda birinchi hissa aniq ifoda etilgan va vertikal tarzda pastga yoki sal chapga yo‘naltirilgan bo‘ladi. Kuchli hissani ko‘rsatishda o‘zingizda «porshenni bosgandek» tasavvur uyg‘otishingiz kerak (L. M. Andreeva), xuddi qo‘lingiz qarshilikka duch kelayotgandek bo‘lsin. Ikkinchi hissa yumshoq qo‘l bilan gorizontal harakatda dirijyordan o‘ngga — 2–chi hissa nuqtasiga olib boriladi. 2–chi hissani ko‘rsatishda uni ark shaklidagi chiziq bo‘ylab olib borishga, hamda bu chiziqni yakunlovchi nuqta 1–hissa balandligidan (balandroq ham emas, pastroq ham emas) gorizontal yuzada bo‘lishiga ahamiyat berish kerak. N. A. Malkoning obrazli ifodasiga ko‘ra, so‘nggi hissa «xuddi qoshiq bilan sho‘rva suzgandek» ko‘rsatiladi.

«Takt oldi bo‘lgan uchinchi hissa sxemada katta ahamiyatga ega. Kuchli hissaning sifati, demakki butun sxemaning aniqligi uchinchi hissa paytida to‘planadi» — deb yozgandi L. M. Andreeva. Uch hissali setka sekin vals ritmida osonroq o‘zlashtiriladi.