Низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети педагогика ва психология факултети


Download 141.99 Kb.
bet8/10
Sana06.04.2023
Hajmi141.99 Kb.
#1333001
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
ОММАВИЙ АХБОРОТ ВОСИТАЛАРИНИНГ ИЖТИМОИЙ ТАРБИЯГА ТАЪСИРИ КУРС ИШИ (2)

Микро даража
Ўзларининг кузатувлари ва хулосаларига асосан оммавий ахборот воситалари фойдаланувчилари гуруҳларига, муассасаларига, тизимларига ёки умуман жамиятга эмас, балки индивидуал асосларга асосланган назариялар микро даражали назариялар деб номланади.[28]
Вакил назариялари:
Ишлаб чиқиш эҳтимоли модели
Ижтимоий когнитив назария оммавий коммуникатсия
Рамкалаш назария
Астарлаш назария
Микро даражадаги шахсларга олти хил таъсир кўрсатиши мумкин.
Когнитив: энг аниқ ва ўлчанадиган таъсир; орқали олинган ҳар қандай янги маълумотлар, маъно ёки хабарни ўз ичига олади оммавий ахборот воситаларини истеъмол қилиш. Когнитив эффектлар ўтмишдаги билимларни кенгайтиради: шахслар нақшларни аниқлаши, ахборот манбаларини бирлаштириши ва янги хулқ-атворда хулоса чиқариши мумкин.
Еътиқодлар: Инсон ҳар бир медиа-хабарни тасдиқлай олмайди, лекин кўплаб хабарларга, ҳатто воқеалар, одамлар, жойлар ва улар ҳеч қачон биринчи марта дуч келмаган ғоялар тўғрисида ишонишни танлаши мумкин.
Алоқалар: Медиа хабарлари, ниятидан қатъи назар, кўпинча тақдим этилган мавзулар бўйича ҳукмларни ёки муносабатни келтириб чиқаради.
Еффект: Бирор кишига оммавий ахборот воситаларининг таъсиридан ижобий ёки салбий таъсир кўрсатадиган ҳар қандай ҳиссий таъсирни англатади.
Физиологик: Медиа-таркиб автоматик равишда жисмоний реактсияни келтириб чиқариши мумкин, бу кўпинча жанг пайтида ёки парвоз пайтида ёки кенгайган ўқувчиларда намоён бўлади.
Хулқ-атвор: Тадқиқотчилар шахснинг аниқ жавобини ва оммавий ахборот мазмуни билан боғлиқлигини ўлчайдилар, хатти-ҳаракатлардаги ҳар қандай ўзгариш ёки мустаҳкамлашни қайд этадилар.[4]
ОАВ зўравонлигиНинг таъсири оммавий ахборот воситаларида зўравонлик шахслар устида 20-асрнинг 20-йилларидан бошлаб ўнлаб йиллик тадқиқотлар бор. Оммавий ахборот воситаларининг истеъмолчилари ҳисобланган болалар ва ўспиринлар кўпинча ушбу тадқиқотларнинг мақсади ҳисобланади. Медиа зўравонлиги бўйича кўплаб тадқиқотлар телевидение ва видео Ўйинлар.
Ижтимоий фанлар тараққиёти билан биргаликда кинематография саноатининг юксалиши машҳурга туртки бўлди Пайне Фунд тадқиқотлари ва бошқалар[яна ким? ]. Тадқиқотнинг сифати шубҳа остига қўйилган бўлса-да[ким томонидан? ], топилмалардан бири ҳуқуқбузар ўспиринлар ва ўспиринларнинг ҳуқуқбузар хатти-ҳаракатлари тасвирланган филмлар ўртасида тўғридан-тўғри рол ўйнашни таклиф қилди. Вертхем Кейинчалик (1954) кулгили китоблар болаларни ҳуқуқбузарлик хатти-ҳаракатларига таъсир қилди, ёлғон кўрсатди дунёқараш ва китобида саводхонликни пасайтирди Масъулиятсиз одамни алдаш. Ушбу тадқиқот аниқ бир ҳукмни чиқариш учун жуда норасмий эди ва яқинда ўтказилган тадқиқот маълумотларнинг нотўғри тақдим этилганлигини ва ҳатто сохталаштирилганлигини кўрсатди, аммо бу жамоатчилик норозилигига олиб келди, натижада кўплаб тўхтатилган кулгили журналлар пайдо бўлди.
1950-йилларда телевизион кенг тарқалиши кўпроқ ташвиш туғдирди. Ўшандан бери тадқиқотлар бир қатор таъсирларни фараз қилди.
Хулқ-атвор таъсири дисинҳибитсия, тақлид ва десенситизатсияни ўз ичига олади.
Дисинҳибисён: Зўравонлик воситаларига таъсир қилиш зўравонликдан фойдаланишни қонунийлаштириши мумкин деган назария. Кўплаб эҳтиёткорлик билан бошқариладиган тажрибаларда қўллаб-қувватланди. Бир тадқиқотда, зўравонлик порнографиясига дуч келган эркаклар муайян ҳолатларда аёлларга нисбатан кўпроқ тажовузкор бўлишлари аниқланди.
Имитатсия назарияси: Штатлар жисмоний шахслар зўравонликни телевизор белгиларидан ўрганишлари мумкин. Бандура "с Бобо қўғирчоқлари тажрибаси, бошқа тадқиқотлар билан бир қаторда индивидуал фарқларни назорат қилишда ҳам ўзаро боғлиқликни кўрсатмоқда.
Десенситизатсия: Шахсий шахснинг оммавий ахборот воситаларининг зўравонлик мазмунига таъсир қилиш орқали зўравонликка одатланиб қолиши, аксарият ҳолларда реал ҳаётга таъсир қилади. Тадқиқотлар телевизион ва видео ўйинлардаги зўравонликни қамраб олди.[38] Десенситизатсия: Жиноятларга нисбатан Голливуднинг мослашуви билан боғлиқ муаммога айланди. Кино продюсери ўзларининг филмларини бадиий кўринишга жалб қилишлари шунчалик осонки, улар томошабинларни экранда бўлаётган ҳақиқий даҳшатга бефарқ қила бошлайдилар.
Когнитив эффектлар зўравонликдаги оммавий ахборот воситаларини томоша қилишдан шахсий хавфсизлигидан хавотирга олиб келадиган реал дунёда юзага келиши мумкин бўлган зўравонлик эътиқодининг кўпайиши.

Download 141.99 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling