Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika u n IV e r sit e t t n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova
Download 3.11 Mb. Pdf ko'rish
|
Tikuvchilik texnologiyasi asoslari. Gaipova N.S
|
NAMING A
м г /LAT UNIVERSITETI Ahborot-resurs markazl 17 Ustki kiyimlarni tikishda ziy choklar ziy ko'klash qaviqqatorlari bilan mahkamlanadi, bunda baxyaqatomi bukilgan joyiga aniq tushirish yoki detallardan birini ichki tomonga o'tkazib yuborish ya’ni kant hosil qilish lozim. Masalan cho'ntak qopqoqlari chetini ko‘klashda chok ch o ‘ntak qopqoq astari tom onda, bortlar chetini ko‘klashda chok adip tom onda qoldiriladi.Qaviqning uzunligi 0,5 - 1 sm olinadi. 5-rasm 6-rasm T o'g'ri qaviqlarning nusxalama qaviqqtorlari (5 rasm) belgilangan chiziq va kontrol bclgilarni bir detaldan ikkinchi sim m etrik detalga aniq o'tkazish uchun qo‘llaniladi. Belgilangan chiziqlami uzoq vaqt saqlash kerak boMganda ham shunday qaviqqatorlardan foydalaniladi. Ikkita bir xil detal o 'n g in i ichkariga qilib qo'yiladi, qirqim lari to ‘g ‘rilanadi, va belgilangan chiziqlar bo'yicha to ‘g ‘ri qaviqlardan qaviqqator tushiriladi.Bunda ip tarang tortilm aydi, gazlam a sirtida uning qalinligiga qarab 0,2 - 0,7 sm balandlikdagi solqilar qoldiriladi, 5 sm d a 4 - 5 qaviq bo ‘ladi. S o ‘ng rad etallarn i surib, qaviq iplar taranglanadi va qaviqlarni ikki detal o ‘rtasida qirqiladi. D etallarda qolgan ip uchlari ko‘chiriladigan chiziqlam ing izi hisoblanadi. N usxalam a qaviqlar asosiy gazlam a ran gidan b o sh q ach aro q rangdagi ipdan hosil qilinadi. B urm alar hosil qiladigan qaviqqatorlar ayollar va b olalar ust kiyimlari ham da yengil kiyimlarning ba’zi modellami tayyorlashda ishlatiladi {6-rasm). Burmalar hosil qilish uchun 0,3 - 0,7 sm uzunlikda tu g ‘ri qaviqlardan ikkita parallel qaviqqator tushiriladi. Bunda detal qirqim idan birinchi qaviqqatorgacha 0,2 - 0,5 sm qaviqqatorlar o rasida0,l - 0,4 sm masofa qoldiriladi. D etaining qirqim i ip bilan kerakli uzunlikkacha tortiladi, hosil b o ‘lgan burm alar butun uzunlik bo‘yicha bir tekis terib chiqiladi. Qiya qaviqlarning tuzilishi to ‘g ‘ri qaviqlarning tuzilishidan uncha farq qilmaydi. T o ‘g‘ri qaviqlar solishda igna gazlamaga to ‘ppa - to ‘g‘ri chiziq b o ‘ylab sanchilsa, qiya qaviqlarda igna to ‘g‘ri chiziqqa nisbatan detaining tashqi yoki ichki tom oniga o g ‘dirib sanchiladi. Engil va ust kiyimlar tikishda qiya qaviqlardan foydalaniladi. Q iya qaviqlar bilan doim iy q a v iq q ato rlar ham , vaqtinchalik qaviqqatorlar ham hosil qilinadi. Bostirm a qaviqqatorlari ust kiyimlar tikishda detallarni siljib ketmaydigan qilib biriktirish kerak bo'lgan hollarda ishlatiladi, chunki ular detallarni surilib ketishiga yo‘l q o ‘ymaydi. Qaviqning uzunligi 0,7 - 2,0 sm (7-rasm ). 7-rasm 8-rasm Bostinna qaviqqatorlar kiyim old bo‘lagini boit qotirm asiga, eng va yoqa o ‘m izigaparallel bostirib ko‘klashda, a d ip va yoqani bostirib ko‘klashda foydalaniladi. Ziy ko'klash qaviqqatorlari (8-rasm ) gulsiz yupqa va qalin gazlamalardan ust kiyim tikishda mashina baxyaqatorlari bilan biriktirib olingan va choki ichkarida qoldirilib, o'ngiga o'girilgan detallardagi chetki choklarni m ustahkam lash uchu n ishlatiladi. M asalan, astarli q oplam a ch o 'n ta k la rn in g ziylarini ko 'klash d a, ch o ‘ntak qopqoqlarining ziylarini, bortlar, yoqa va boshqa detallar ziylarini ko'klashda ishlatiladi. Qaviqning uzunligi 0,5 - 1,0 sm. Q aviqqator chok o ‘tkazib yuboriladigan detal tom onidan tushirilib, kant hosil qilinadi. Qiya qaviqli tepchim a qaviqqatorlar (9 -ra s m ) ust kiyim tikishda asosiy detallarni qotirm aga biriktirishda kiyimning ayrim joylariga (ad ip qaytarm asi, yoqa va hokazo) tu rg‘unlik va elastiklik berish uchun ishlatiladi. Yo‘rm a qaviqqatorlari (1 0 -ra sm ) uy sharoitida astarsiz yakka buyurtm alar tikishda detallam ing qirqim larini titilib ketishidan saqlash uchun ishlatiladi. Q aviqqator o ‘ngdan chapga tushiriladi. Qaviqlar tarang tortilm aydi. Наг 1 sm ga 3-4 qaviq to ‘g ‘ri kelishi kerak. Q aviqlarning uzunligi 0,5 -0,7 sm. Igna detal chetidan 0,3 - 0,5 sm naridan sanchiladi. Iroqsimon biriktirma qaviq qirqimlari ochiq yoki yopiq detallam ing chetlarini biriktirish u c h u n , m asalan, ayollar paltosi astarining ctagini qayirib tikish uchun ishlatiladi (11-rasm). igna sanchiladigan joy orasidagi masofa gazlamaning titiluvchanligiga qarab 0,3 - 0,5 sm b o ‘lishi, har bir 1 sm ga 2 - 3 qaviq tug‘ri kelishi, ip ni tarang tortm aslik kerak. Iroqsimon qaviqqatorlar ayollar va bolalar kiyimlarini tikishda bczak sifatida ham ishlatishi m um kin. Xalqasimon qaviqqatorlar mashinada tikish qiyin bo‘lgan hollarda ikki dctalni bir-biriga doimiy qilib biriktirish yoki kiyimlarni yakka tartibda tikishda cho'ziluvchan chok hosil qilish uchun biriktirishga ishlatiladi (12-rasm). Xalqasim on qaviq hosil qilishda ip gazlam a qalinligidan to ‘la o'tib qaytadi va yana gazlamalarga oldingi teshikdan o ‘tadi. Xalqasimon qaviqning g azlam a o ‘ng to m o n id ag i tashqi k o ‘rinishi m ashina baxyaqatoriga o ‘xshaydi. Bu q a v iq q a to r chapdan o'ngga tikiladi. Igna buklangan qirqimga parallel ravishda teskari y o ‘n alishda sanchiladi. Igna navbati bilan bukish 11-rasm j h a q i va a s o s iy d e ta l b o ‘ylab qadaladi. Bunda Download 3.11 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|