Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti fizika matematika fakulteti

1.2. Multimedia texnologiyalari orqli o’qitishning apparat va dasturiy ta’minoti

Multimedia texnologiyalarining apparat ta’minot turlari. Multimedia qurilmalari - bu multimediali ma`lumotlarni qayta ishlash, ya`ni tovush, grafika va video axborotlar bilan ishlaydigan apparat vositalari bo’lib ularga quyidagilar kiradi:

• 
  Ovoz yozish qurilmalari;
  
• 
  Ovoz chiqarish qurilmasi;
  
• 
  Manipulyatorlar;
  
• 
  qurilmalari;
  
• 
  Axborot tashuvchi qurilmalari;
  
• 
  Yozib olish qurilmalari;
  
• 
  Tasvirlarni qayta ishlash qurilmalari.
  

Multimedia texnologiyalari maxsus apparat va dasuturiy vositalardan tashkil topgan bo’lip. Video va audio axboratlarni qayta ishlash uchun, turli-xil usuldagi video ko’rinishlar xosil qlish uchun, analogovi video to’lqinlarni (signal) raqamli (tsifrovuyu) o’tkazish uchun multimedia dasturlariga doimiy ravishta qo’shimcha apparat vositalarining yordami kerak bo’ladi:
multimedianing apparat va texnik ta`minoti:

• 
  TV-tyuner,
  
• 
  karta videomontaja,
  
• 
  kontroller.
  

Yuqorida keltirlgan qurilmalardan tashkil topgan kompyuterni Multimedia-kompyuteri dep atasak bo’ladi. “Multimediyali-kompyuter” - shunday kompyuyeterki bunda multtimediyaga tegshli bo’lgan ilovalar (prilojeniya) o’z bor imkoniyaticha ishlay olishi, dastur foydalanuvchisiga xech-qanday qiyeinchiliklar xosil qilishi kerak emas.
Axborotlarni saqlovchi va tashuvchi vositalar. Flesh disklar juda katta hajmdagi axborotni o’z ichiga sig’dira oladigan yarim o’tkazgichli elementlardan qurilgan xotira. Hozirgi kunda flesh xotiralarning hajmi 32 va undan yuqori 128-256 Gb gacha bo’lgan axborotni o’ziga sig’dira oladi. Flesh xotiralar o’lcham jihatidan juda kichik bo’lib foydalanish uchun juda qulay.
CD disklar – bu kompakt disk so’zlarining bosh harflaridan olingan nomli disklar bo’lib, axborotlarni saqlash uchun optik yuzadan iborat, yumaloq disk ko’rinishidagi axborot tashuvchi hisoblanadi. Kompakt disklar 700 Mbayt hajmga ega bo’lib, unga ma`lumot disk o’quvchi qurilmaning lazer nuri yordamida yoziladi va o’qiladi.
DVD disklar – bu dijital video disk so’zlarining bosh harfidan iborat nomli disklar hisoblanadi. Bu disklar 4.5 Gbayt hajmga ega bo’lib, CD disklarga nisbatan 7 barobar ko’p axborot sig’dirishi mumkin.