Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti


Download 0.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/64
Sana12.12.2021
Hajmi0.71 Mb.
#180091
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   64
Bog'liq
kasbga yonaltirish ishiga rahbarlik qilish va uni rejalashtirish metodikasi

 

14 

fidokorlariga  aylanadilar,  ulardan  ba‘zilari  tanlagan  kasblaridan  pushaymon 

bo‗ladilar, boshqalari esa o‗z kasblariga moslashadilar, o‗ziga xos ish uslubini hosil 

qiladilar. 

Ish harakatning  tegishli uslubi  hosil bo‗lishini umuman  fiziologik tomondan 

me‘yorni o‗zlashtirish va mehnat dominatalarining shakllanishi belgilaydi. 

Qo‗llarni  uzatib  yuk  ko‗taradigan  kishilar,  laboratoriya  modeli  yordamida 

aniqlanishicha 10 kg yukni dakiqada 30 marta harakat qilish sur‘atiga, 25-30 daqiqa 

ko‗tarib turish qobiliyatiga ega ekanlar. Biroq tekshirilgan shaxslardan ayrimlari ish 

qobiliyatining berilgan darajasiga juda tez, boshqalari juda sekin erishganlar. 

Tekshirilayotgan shaxslarda ishchi harakatlarining tezligi sekundning 40 dan 1 

ulushigacha  aniqlik  bilan,  ularning  vaqtida  makonda  taqsimlanishi,  turli 

operatsiyalarni  bajarish  vaqtida  o‗ng  va  chap  qo‗lining  biomexanik  sxemasi 

nuqtalarini  aniqlovchi  eng  ko‗p  tezlikning  ortishi  batafsil  tekshirib  chiqiladi. 

SHunday  qilib,  dastgohchining  qo‗lida  eng  ko‗p  tezlik  namoyon  bo‗lgan,  harakat 

to‗xtagan  va  pasaygan  vaqt  momentlari  va  nuqtalari  aniqlanadi.  Bu  biomexanik 

jarayonlar  mehnat  operatsiyasining bajarilayotgan qismlari bilan bir vaqtda  qiyoslab 

ko‗riladi.  Natijada  shu  narsa  ma‘lum  bo‗ladiki,  dastgohda  mehnat  operatsiyalarini 

muvaffaqiyatli  bajarish  uchun  muayyan  daqiqalarda  eng  ko‗p  tezlikni  rivojlantirish 

kerak ekan, bundan maqsad to‗plangan kinetik energiyadan foydalanib, zarur vaqtda 

ishlayotgan  qo‗lni  fazoning  tegishli  nuqtasiga  keltirishdir.  Bunday  harakatlarni 

tejamli  va  tez  bajarish  uchun  nerv  uyg‗onishi  va  muskul  qisqarishlari  vaqt  va 

makonda  tanlanishi  kerak.  "Muskul  kuchining  bir  joyga  to‗plash"  deb  ataladigan 

tegishli  fiziologik  jarayon  dastgohchilar  kasbiy  qobiliyatining  muhim  belgilaridan 

biridir. 


Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling