Normamatova ijtimoiy ish nazariyasi

Ijtimoiy harakat – ijtimoiy o‘zgarishlarni amalga oshirish yoki to‘sqinlik qilish uchun jalb etilgan odamlarning katta guruhi.
Irqiy-antropologik maktab – irqni ijtimoiy tarix, jarayon, harakatning bosh hamda asosiy subyekti deb talqin qiluvchi reaksion ta’limot.
Islohot – mavjud ijtimoiy tuzum asoslariga putur yetkazmasdan ijtimoiy hayotning biron-bir sohasini o‘zgartirish, har qanday yangilikni joriy etish.
Ichkaridan kuzatish – guruh yoki hamjamiyatlar faoliyatida sotsiologning o‘zi ishtirok etishini nazarda tutuvchi tadqiqot usuli.
Kolumbiya maktabi – sotsiologiyada miqdoriy va sifatiy metodlarni ilgari surgan neopozitivizm maktabi.
Liderlik – individ tomonidan guruh liderligiga xos layoqat va sifatlarning namoyon etilishi.
Madaniyat – jamiyat uchun xos bo‘lgan qadriyatlar, me’yorlar va moddiy ishlab chiqarish.
Manfaat – individ yoki ijtimoiy guruhning u yoki bu ehtiyojlarini qondirish bilan bog‘liq yo‘nalganligi.
Mafkura – muayyan ijtimoiy guruh, qatlam, millat, jamiyat, davlat manfaatlari, orzu-istak va maqsad-muddaolari ifodalangan g‘oyaviy-nazariy qarashlar va ularni amalga oshirish tizimi.
Maqsadli oqilona xatti-harakat – M.Veber fikriga ko‘ra, tashqi dunyo predmetlari va boshqa odamlarga o‘z maqsadiga erishish yo‘lidagi shart-sharoit yoki vosita sifatida qaraydigan, oqilona yo‘naltirilgan xatti-harakat.
Mentalitet (lot. mens – aql, idrok) – jamiyat, millat, jamoa yoki alohida shaxsning tarkib topgan tafakkur darajasi, ma’naviy salohiyati, hayot qonunlarini tahlil etish kuchi, muayyan, ijtimoiy sharoitlarda shakllangan aqliy qobiliyati.
Mexanistik maktab – jamiyatni statistik qismlardan tashkil topgan agregat sifatida mexanika, fizika, energetika va h.k. metodlar asosida o‘rganish g‘oyasini ilgari suruvchi “bir omil” pozitivistik-naturalistik maktablaridan biri.
Me’yorlar – muayyan ijtimoiy birlik doirasida qabul qilingan xulq-atvor qoidalari.
Millat – til, ma’naviyat, milliy o‘zlikni anglash, ruhiyati, urf-odatlar, an’analar va qadriyatlar yagonaligi asosida muayyan hududda yashovchi ijtimoiy aloqalar bilan bog‘langan mustaqil subyekt sifatida o‘ziga xos moddiy va ma’naviy boyliklarni yaratuvchi kishilarning etnik birligi.