Burchak tezlanishi ham vektor ko’rinishda ifodalanadi. Bu holda u quyidagicha ifodalanadi.
(31)
Agar jism tezlanuvchan aylanayotgan bo’lsa va vektorlar bir tomonga yo’nalgan bo’ladi sekinlanuvchan aylanma harakatda esa va vektorlari qarama – qarshi tomonga yo’nalgan bo’ladi (13-rasm,б).
Tekis va tekis o’zgaruvchan aylanma harakat*
Jism harakati davomida uning burchak tezligi o’zgarmay qolsa ( =const), jismning bunday aylanishiga tekis aylanma harakat deyiladi. Tekis aylanma harakat qonunini aniqlaymiz. (29) ni quyidagi ko’rinishda yozamiz.
Tenglikning chap tomonini dan gacha , o’ng tomonini 0 dan t chegaralarda integrallaymiz.
yoki:
yoki (32)
Bu jismning tekis aylanma harakat tenglamasi.
agar =0 bo’lsa
= t , (33)
Texnikada ko’pincha, jism tekis aylanma harakat qilayotgan bo’lsa, u minutdagi aylanishlar soni bilan ifodalanadi. Jism bir marta to’liq aylanganda burilish burchagi bo’ladi. Jism bir minutda n marta aylansa, tekis aylanma harakat burchak tezligi quyidagicha aniqlanadi:
(34)
Jism harakati davomida burchak tezlanishi o’zgarmay qolsa , uning bunday harakatiga tekis o’zgaruvchan aylanma harakat deyiladi.
(31) tenglikning quyidagi ko'rinishda yozamiz.
tenglikning chap tomonini dan gacha, o’ng tomonini 0 dan t gacha chegaralarda integrallaymiz.
- yoki = (35)
(35) ifodani quyidagi ko’rinishda keltiramiz.
Tenglikni ikkinchi marta integrallaymiz.
(36)
Bu jismning tekis o’zgaruvchan aylanma harakat tenglamasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |