Nuraliyeva xafiza otaevna
TUPROQNING EPIDEMIOLOGIK AHAMIYATI
Download 1.95 Mb. Pdf ko'rish
|
Гигиена дарслик ПДФ
10.2. TUPROQNING EPIDEMIOLOGIK AHAMIYATI.
TUPROQNING O‘Z-O‘ZIDAN TOZALANISHI. Tuproq muhitida doimo turli xildagi mikroorganizmlarning bo‗lishi tabiiy bir holdir. Ifloslanmagan tuproq tarkibida asosan saprofit mikroorganizmlar bo‗lib, ular organik va anorganik birikmalarning parchalanishida ishtirok etadi. Biroq tuproq muhiti insonlarning chiqindilari - najas, peshob, xo‗jalikda hosil bo‗ladigan qattiq va suyuq chiqindilar, uy hayvonlarning axlatlari kabilar bilan ifloslanishi mumkin. Natijada bunday tuproq tarkibida patogen mikroorganizmlar paydo bo‗ladi, inson organizmi uchun xavf-xatar tug‗dirishi mumkin. Qoida bo‗yicha patogen mikroorganizmlar tuproqning yuza qismida hayot kechiradi (1-20 sm). Bunday kasallik chaqiruvchi mikroorganizmlar tuproq muhitida ancha uzoq muddatlargacha hayot kechirishi va o‗zining virulentligini 208 saqlab qolishi mumkin. Tuproq tarkibida bo‗ladigan patogen mikroblar suv bilan yuvilib, suv havzalarini ifloslaydi, ifloslangan tuproqli sharoitda etishtirilgan sabzovot va mevalararni ifloslaydi va natijada odam organizmiga tushib, turli kasalliklarni keltirib chiqaradi. Tuproq muhiti turli kasalliklarning tarqalishida insonlarning u bilan bevosita aloqasi yoki bilvosita aloqalarning tutgan o‗rni ham kattadir. Bundan tashqari, tuproq muhiti turli gelmentlar va ularning tuxumlari bilan ifloslanishi mumkin, shu bilan bir qatorda ayrim turdagi gelmentlar o‗zlarining yashash va rivojlanish bosqichlarini tuproq muhitida o‗tkazadi. Gelment tuxumlari tuproq tarkibida juda uzoq muddatlargacha saqlanishi va o‗rtacha 14 oygacha o‗zlarining invazion xususiyatlarini saqlashlari mumkin. Bunday sharoitda shu tuproqda etishtirilgan sabzavot va mevalar yuvilmasdan iste‘mol qilinganda, yoki shunday ifloslangan tuproqli joylarda bolalarning o‗ynashi orqali ular odam organizmiga o‗tadi, natijada gelmentoz kasalliklarini ko‗payishiga sababchi bo‗ladi. Download 1.95 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling