О. Д. Рахимов, О. М. Турғунов, Қ. О. Мустафаев, Ҳ. Ж. Рўзиев

Ў ув жараёни
Таълим ресурслари
кутубхоналари
Таълим ресурси
Та
ъл
им
ре
су
ри
ла
ри
м
аъ
лу
м
от
ла
р
ба
за
си
Ў итувчи
Та
ъл
им
рес
ур
си
асо
си
да
тал
аба
лар
уч
ун
топ
ши
ри
лар
туз
иш
Ота она (менеджер)
Топши
ри лар
ни текш
ириш
Топшири лар базаси
То
пш
ир
и
ла
рн
и
ба
ж
ар
иш
Кўриш
Топшири
Талаба
 
11-Расм. Масофавий таълимда ўқув жараёни 
Интернет асосида масофавий таълимни ташкил этиш жуда катта режалаштириш ишлари 
ва тайёргарликни талаб этади. Айниқса бундай ўқув шаклида ўқув материаллари ва 
дастурларини тайёрлаш МТнинг асосий компоненти ҳисобланади. 

1-жадвал 
Интернет ёрдамидаги масофавий таълим тавсифномаси 
 
Вақт чегарасининг бўлмаслиги 
Почта хоҳлаган қулай вақтда олиниши ва 
ўқилиши мумкин. 
Талаба 
ва 
ўқитувчи 
қатъий 
дарс 
жадвалисиз ўзаро боғланиши мумкин. 
Масофа чегарасининг бўлмаслиги 
Материаллар хоҳлаган жойга юборилиши 
ва олиниши мумкин. 
Синхрон ўқитиш 
Ўқитувчи ва талабани бир вақтда ўқув 
жараёнида 
қатнашиши 
таъминлаган 
диалогли ўқув шакли. 
Асинхрон ўқитиш 
Ўқитувчи ва талабани бир вақтда ўқув 
жараёнида қатнашишини талаб этмайдиган
диалогли ўқув шакли. 
Чизиқли ва ночизиқ ўқув шакллари 
Ўқиш ўқитувчи томонидан ёки талаба 
томонидан 
ташкил 
этилиши 
мумкин.
Матнли ёки гиперматнли ўқиш шаклидан 
фойдаланиш мақсадга мувофиқдир. 
3.1.5.Масофавий таълимни ташкил этишнинг асосий принциплари 
Масофавий таълим асосида ўқитиш тизимини ташкил этишда қуйидаги асосий 
принципларни ҳисобга олиш талаб этилади: 
 
масофавий таълим ўқув жараёнини лойиҳалашда педагогик йўналишнинг 
устуворлигини таъминлаш. Ушбу принципнинг моҳияти шундаки, масофавий таълим 
асосида ўқитиш тизимини лойиҳалашда биринчи навбатда таълим жараёнининг дидактик 
моделини ишлаб чиқилиб, лойиҳанинг педагогик томони устувор ҳисобланса самарали 
бўлади;
 
қўлланиладиган янги информацион технологияларни педагогик жиҳатдан мақсадга 
мувофиқлик принципи; 

---

71 
 
таълим мазмунини танлаш принципи, яъни масофавий таълимдаги ўқув курслари ва 
фанлар мазмунини ДТС талабларига мос келиши; 
 
масофавий таълимда узатиладиган ёки олинадиган ахборотлар хавфсизлигини 
таъминлаш принципи; 
 
бошланғич билим даражасининг бўлиши шартлиги принципи; 
 
ўқитиш технологиясининг мос келиш принципи; 
 
ўқитишни мобил характерда бўлиш принципи; 
 
масофавий таълимни мавжуд анъанавий таълим шаклига қарши бўлмаслик принципи.