G‘alla o‘simliklarini quloqcha va tilchalariga qarab aniqlash. N aychalash
bosqichida o ‘sim likning b archa organlari tez o ‘sadi. Boshoq (ro ‘vak)
c h iq a rg a n d a p o y a t o i i q riv o jla n g a n b o i a d i . P o y an in g b o ‘g ‘im lar
orasidagi qismi b o ‘g ‘im oralig‘i deb ataladi. Haqiqiy g ‘alla o ‘simliklarida
b o ‘g ‘im o ralig ‘ining ichi k o ‘pincha kovak, y u qo ri to m o n i yum shoq
t o ‘q im a bilan t o i g a n b o ia d i. M a k k a jo ‘xori bilan o q jo ‘xori poyasi
boshdan oxirigacha to ‘la b o ia d i.
P oy an in g h a r bir b o ‘g ‘im idan b a rg la r ch iq ad i, u la r h alq a sim o n
k o ‘rinishdagi barg b o ‘g ‘imi bilan poyaga birikib turadi. Barg odatda
chiziqli yoki chiziqli lansetsimon barg y a p ro g id a n ham da poyani zich
o ‘rab, shikastlanishdan saqlaydigan barg novidan iborat b o ia d i. Barg
novi barg y a p ro g ig a o ‘tadigan joyda yupqa rangsiz parda hosil b o ia d i,
u tilcha deb ataladi. Tilcha y o g in suvining poya bilan barg orasida
oqishiga to ‘sqinlik qiladi. Barg novining asosida uning ikkala tom onidan
may da to ‘siqchalar-quloqchalar joylashgan, ular poyani o ‘rab olib, barg
novini tutib turadi (3-rasm).
G ‘alla o ‘simliklarining tilcha bilan quloqchasi har xil tuzilgan b o ia d i
(4-jadval).
H aqiqiy g ‘alla ekinlarining k o ‘p tarq alg an navlari shu belgilariga
qarab bir-biridan farq qiladi, lekin ularning tilchasi ham , quloqchasi
ham b oim ay d ig an shakllari bor.
Boshoqlash bosqichini aniqlash. N ay ch alash bosqichi b o sh lanish i
bilan poya uzayib b o rg an sayin b o s h la n g ic h t o ‘pgul rivojlanib, o ‘z
q ism la rin i s h a k lla n tira d i va u s tk i b a rg n o v id a n ta s h q a r ig a o ‘sib
chiqadi. Boshoqli g ‘alla o ‘sim liklarida bu bosqich bosh oq lanish deb
a ta l s a , r o ‘v a k li g ‘a lla o ‘s im lik la r id a r o ‘v a k la s h d e b a ta la d i.
0 ‘sim liklarning 10 % ida boshoq yoki r o ‘vakning u chdan bir qism i
ustki barg novidan chiqqan v aqt boshoqlash yoki r o ‘vak chiqarishning
bo shlanganligini bildiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |