O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

G‘alla ekinlarining asosiy xususiyatlari
Г guruh
II guruh
1. Donining qorin tomonida 
uzunasiga ketgan aniq 
ko‘rinadigan egatcha bor
2. Doni bir nechta murtak 
ildizcha chiqarib unadi
3. Boshog‘ining pastki gullari 
yaxshi rivojlangan
4. Juda issiqtalab emas
5. Namni ko‘proq talab qiladi
6. Kuzgi va bahorgi 
shakllari bor
7. Uzun kun o ‘simliklari
8. Dastlabki bosqichlarda 
tezroq rivojlanadi
1. Donining qorin toraonidan 
uzunasiga ketgan egatcha yo‘q
2. Doni bitta murtak ildizcha 
chiqarib unadi
3. Boshog‘ining yuqori gullari 
yaxshiroq rivojlangan
4. Issiqtalab
5. Namni kamroq talab 
qiladi (sholidan boshqasi)
• 6. Faqat bahorgisi bo‘ladi
7. Qisqa kun o ‘simliklari
8. Dastlabki bosqichlarda 
sekinroq rivojlanadi
G ‘alla don ekinlari asosan ildiz, poya, barg, gul to ‘plami, gullar va 
m evalardan iborat b o ‘ladi.
Ildizi. G ‘alla don ekinlarining ildizi p o p u k ildiz b o ‘lib, bir qancha 
ildiz va ildiz tu k c h a la rid a n tash k il to p g an . G ‘alla d on ekinlarining 
u ru g ‘i unganda m urtagidan b itta yoki bir nechta m u rta k ildizchalar 
hosil b o ‘ladi. B ular birinchi ta rtib ildizchalar deyiladi. K eyinchalik 
g ‘alla don ekinlarining m aysasida 3-4 ta poya hosil b o ‘lgandan s o ‘ng 
tu p la n is h b o ‘g ‘im id a n ik k in c h i t a r t ib ild iz c h a la r o ‘sib c h iq a d i. 
I k k in c h i t a r t i b ild iz c h a la r h a m o ‘sim lik h a y o tid a j u d a k a t t a

---

aham iyatga ega. 0 ‘sim liklarning o ‘sishi, rivojlanishi va yuqori hosil 
berishida m ana shu ildizlarning aham iyati beqiyosdir.
Birlamchi ildizchalar soni har xil g‘alla ekinlarida turlicha b o ‘ladi. 
Birinchi guruhga kiradigan g ‘alla ekinlari - bug‘doy, arpa, javdar, suli 
doni odatda bir nechta ildizcha chiqarib unsa, ikkinchi guruhga kiradigan 
g‘alla ekinlari - m akkajo‘xori, oqjo‘xori, sholi, tariq urug‘i doim bitta 
ildizcha chiq arib u n a d i (1-rasm ). Birinchi gu ru h g a k irad ig an g ‘alla 
ekinlarining unib chiqayotgan donidagi birlam chi ildizchalar soni har 
xil: m asalan, bug‘doyda 3 ta, arpada 5-8 ta, javdarda 4 ta (ba’zan kam), 
sulida 3 ta (ba’zan k o ‘p) b o ‘ladi.