«Объектга йўналтирилган дастурлаш тиллари» ни ўрганишда интерактив ўқитиш услубиёти

Кейс. Перо ёрдамида тасвирлар дастури бевосита Pen объектнинг хусусиятлари билан боғлиқ бўлади. Pen перо хусусиятдан фойдаланиб турли графикларни программа иш тартибида яратиш мумкин. Pen перо ўз навбатида қатор хусусиятларга эга. Color хусусият перо ёрдамида чизилаётган чизманинг чизиқ рангларини ўрнатиш учун тайинланган. Width чизиқ кенглигини бошқариш учун хизмат қилади ва пиксел ўлчовида бўлади. Style чизиқ стилини ўрнатиш учун тайинланган бўлиб ёппа, штрихли, пуктирли бўлиши мумкин. Бу фақат Width =1 бўлганда ўринли бўлади.

Перо ёрдамида тасвирлар яратишда дастлаб перонинг бошланғич координатаси Moveto(Х,У) процедура ёрдамида ўрнатилади. Сўнг lineto(Х1,У1) процедура ёрдамида тасвир чизилади
Ихтиёрий берилган функциянинг графигини перо ёрдамида чизиш учун Additional инструментлар сохасидаги Image объект танланиб уни Form1 да лойихаси хосил қилинади. Standart инструментлар сохасидан button1 ва button2 тугмачалар лойихага жойланади. Button сарлавхалар ўзгартирилиб, button1 объект учун event ходисалар қатламидаги onclick танланиб программа ойнаги активлаштирилади. Берилган функцияни графигини ифодаловчи дастур матни клавиатура орқали киритилади.
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var x,y:real;
px,py:integer;
begin
with image1.Canvas do
begin
pen.Width:=1;
pen.Color:=clred;
moveto(0,image1.Height div 2);
lineto(image1.Width,image1.Height div 2);
moveto(5,0);
lineto(5,image1.Height);
pen.Width:=2;
pen.Color:=clgreen;
moveto(5,image1.Height div 2);
for px:=5 to image1.Width do
begin
x:=px*4*pi/image1.Width;
y:=sin(x)*cos(x/6);
py:=trunc(image1.Height-(y+1)*image1.Height/2);
lineto(px,py);
end;
font.Size:=18;
textout(180,20,'y=sin(x)*cos(x/6)');
end;

end;

procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);
begin
form1.close;
end;

end.
Программа ишга туширилса қуйидаги график акс этади.

Юқоридаги перо ёрдамида график чизиш технологиясидан фойдаланиб бошқа геометрик шаклларни хам чиздириш мумкин.

3.