Obodonlashtirish va transport

<
>
i
>
V
<
}»
3.22-rasm.
Kesishmalaming klassifikatsiyasi.
113

---

K o‘cha harakatini istiqboldagi rivojlanish o ‘Ichamlarini 
asosli ravishda aniqlash uchun ko'cha, chorraha, maydonlami 
transport va piyodalar bilan haqiqiy yuklanish darajasini amalda 
hisoblash 
kerak 
Amaliy 
hisoblar 
bevosita 
ko'cha 
ye id 
chorrahalardan o'?avotgan transport vositalari va piyodalr.r so: 
kuzatish orqali topiladi.
Chorrahalarda transport harakatini sxeinasini loyihalash 
m aydonlam ing 
o'lcham larini 
aniqlashda transport 
o q in in in a 
absolut qiymatini va ularni qaysi yo‘nalishlar bo'yicha burilishlarir: 
bilish zarur.
H ar 
bir 
kuzatilgan 
va 
hisob-kitob 
qilingan 
transport 
kesishmalari uchun bir sutkaga yoki eng serqatnov soat uchun 
transport oqimining sxemasi quriladi.
Shaham ing asosiy magistrallaridagi harakat o ‘lchami transport 
oqimining kartogrammasi deb ataluvchi sxema orqali izohlanadi.
3.11. Kc‘cha harakati oMchamining kartograrcmasi
3.23-rasm .
K o 'c h a h a ra k a ti o ‘lc h a m in in g k a rto g ra m m a si 
(M o s k v a sh a h ri m is o lid a ).
114

---

Rasmda raqamlar bilan bir soatda kunning eng serqatnov 
paytida bitta yo'nalish bo'yicha harakatlanadigan avtomobillar soni 
ko'rsatilgan.
Kuzatuv natijalari, ulami qayta ishlagandan so'ng quyidagilar 
uchun zarur:
• 
transport va piyodalar harakatini o'zgarish dinamikasini 
aniqlash uchun;
• 
transport va piyodalar harakatining amaldagi harakat va 
boshqaruv sxemasiga o'zgartirishlar kiritish;
• 
kunning qaysi paytlarida transport bilan qanday taqsimlash 
qonuniyatini yaratish;
• 
shahar ko'cha tarmog'idagi tor joylami aniqlash;
• 
yaqin yillarda transport va piyodalar oqimida yuz beradigan 
o'zgarishlar haqidagi yangi sxemalar qurish.
K o'rinib turibdiki, ko'cha harakatining kartogrammasini tuzish 
shaharsozlikda istiqbolni ko'zlab transport masalasini yechishda 
katta ahamiyatga egadir.
3 .1 2 . 
K o 'c h a - y o 'l ta rm o q la ri (K Y T )g a q o 'y ila d ig a n ta la b la r
Shaharsozlikda ko'cha-yo'l tarmoqlariga qo'yiladigan asosiy 
talablar quyidagilardan iboratdir:
• 
barcha turdagi magistraliar, mahalliy ko'chalar ko'cha-yo'l 
tarm og'ining yagona tizimini tashkil etishi lozim
• 
transport vositalarining istiqboldagi 
(shaham ing o'sishi, 
aholining ko'payishi, transport vositalari sonining ortib borishi...) 
harakat hajmidan kelib chiqqan holda xavfsiz harakatni ta ’minlash
• 
shaham ing 
barcha 
qismlarini 
qisqa 
aloqalar 
bilan 
bog'lanishini ta’minlash
• 
tashqi transport bilan bog'lanishni va shaharga kirishni 
qulay ravishda ta ’minlash
• 
turli injenerlik 
qurilmalarini o'tkazishda qulayliklarni 
ta ’minlash
• 
shahar o'lcham iga va transport oqimiga mos kelishi 
(KYTning zichligi)
• 
shahar hududini kelajakda o'sish imkoniyatini ta ’minlash
• 
iqtisodiy jihatdan tejamli bo'lishi lozimdir.
115

---

Bu talablam i bajarishda KYTni sifatini belgilovchi bir nechta 
obyektiv ko'rsatkichlar mavjud bo‘lib, ular quyidagilardir:
—