10
11
12
13
14
15
17
18
16
1-chig’anoq; 2-jinsiy bez; 3-jigar; 4-aorta; 5-yurak qorinchasi; 6-yurak oldi bo’lmasi; 7-mantiya; 8-vistseral gangliy; 9-jabra; 10-jabra bo’shlig’i; 11-ajratish organi; 12-ichak; 13- pedal gangliy; 14-plevral gangliy; 15- radula; 16-og’iz; 17-ko’z; 18-tserebral gangliy
Mollyuskalarda ovqat hazim qilish sitemasi nisbatan sodda bo’lib: og’iz bo’shlig’i, oshqozon bo’shlig’i, tomoq, qizilo’ngach, oshqozon, o’rta ichak, orqa ichak va anusdan iborat. Ichak deyarli tana bo’ylab to’g’ri o’tadi (Caudofoveata, Solenogastres,8-rasm), yoki anusning terminal qismida halqa shaklda o’ralgan bo’ladi, yoki anusga yaqin joyda keskin buralgan (Gastropoda, Cephalopoda, Scaphopoda, Mollyuskalarning keng tarqalishi va turlar sonining ko’p bo’lishi turli xil ovqat manbalarini o’zlashtirish imkoniyatini tug’dirgan. Ovqatni og’izda tutish, maydalash va yutish uchun ular og’izdagi qirg’ich(radula) muhim ahamiyatga ega. Ular aksariyat hollarda bo’ylama membranalardan iborat bo’lib, unga ko’ndalang va bo’ylama tarzda tishsimon o’simtalar joylashgan. Tishsimon o’simtalar tarkibi konixin, xitin va qattiq mineral tuzlardan iborat. Radulalar yaxshi rivojlangan muskullar yordamida og’izda xarakatga keladi
Mollyuskani ishlayotgan radulasi: Radula kul rangda, odontofor sariq rangda, mushaklar pushti rangda, oziq-ovqat ko'k rangda
Nafas olish sistemasi Ko’pchilik mollyuskalarning nafas olish organi haqiqiy jabra yoki ktenidiylardir. Ktenidiylar o’pkali mollyuskalarda bo’lmaydi, chunki ularning mantiya bo’shlig’i atmosfera havosi bilan nafas olishga moslashgan organ-o’pkaga aylangan. Bundan tashqari dengiz qorin oyoqli mollyuskalarda ham ktenidiylashgan jabra o’rniga adaptiv teri jabralari rivojlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |