Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

73- rasm. Ko‘rish analizatorining qismlari:
1 — ko‘z to‘rpardasida joylashgan yorug‘lik sezuvchi hujayralar (ko‘rish
analizatorining periferik qismi—retseptorlar); 2 — ko‘rish nervi (ko‘rish
analizatorining o‘tkazuvchi qismi); 3 — bosh miya po‘stlog‘ining ensa
qismida joylashgan ko‘rish markazi (ko‘rish analizatorining
markaziy qismi).
74- rasm. Ko‘z to‘rpardasida joylashgan ko‘rish retseptorlari:
1 — tayoqchasimon hujayralar; 2 — kolbachasimon hujayralar.
1
2
1
2
1
2
3
3

---

134
— bolalar ko‘zining har xil ranglarga sezuvchanligini oshirish
uchun ularga yoshligidan har xil rangdagi o‘yinchoqlarni, rasm-
larni ko‘rsatib, ularning rangini aniqlashga o‘rgatib borish kerak;
— ko‘zni chiniqtirish uchun bolalar yoshlikdan boshlab ten-
nis, basketbol, voleybol, futbol, suzish kabi sport turlari bilan
shug‘ullanib borishlari maqsadga muvofiq bo‘ladi.
1. Sezgi sistemalari odam hayotida qanday ahamiyatga ega?
2. Analizatorlar qanday qismlardan tashkil topgan? Ko‘z qanday
tuzilgan? Ko‘zning optik sistemasi qanday funksiyani bajaradi?
3. Ko‘rish o‘tkirligi qanday aniqlanadi?
4. Ko‘zning yaqindan va uzoqdan ko‘radigan bo‘lishiga sabab nima?
5. Ko‘zni sog‘lom saqlash uchun qanday gigiyena qoidalariga rioya qilish
kerak?
9- laboratoriya mashg‘uloti
1. Ko‘rish o‘tkirligini aniqlash
Zarur asbob va jihozlar: Golovin jadvali, metr, ko‘rsatkich.
I s h n i b a j a r i s h t a r t i b i
1. Golovin jadvali yorug‘lik yaxshi tushadigan devorga osib qo‘yiladi.
2. Òekshiriluvchi o‘quvchi jadvaldan 5 m narida tik turadi. U avval
chap ko‘zini daftar (kitob) bilan to‘sib, o‘ng ko‘zi bilan jadvalni yuqori
qatordan pastki qatorga tomon o‘qiydi (75- rasm).