Oilalardagi ijtimoiy-psixologik muhitni sog‘lomlashtirish yuzasidan tavsiyalar

4. Bolalarning xulqiga yetarli ta’sir ko‘rsata olmaydigan yoki ularni ta’minlay olmaydigan qarindoshlar qaramog‘ida bo‘lgan bolalar. Ota-onalar u yoki bu sabalarga ko‘ra (ko‘p bolali oila, ota-onalari safarda bo‘lganda) farzandi tarbiyasini yaqin qarindoshlar zimmasiga yuklaydilar.
6. Ota-onalarining ish haqi uzoq muddatli safarlar bilan bog‘liq oilafarzandlari. Bunday holatlarda bolalar ota-ona talabiga ko‘ra kattalar o‘rnida qolib, “uyni qo‘riqlaydilar”, uy ro‘zg‘or ishlarini yuritadilar va uka-singillariga qarab turadilar.
7. Ota-onalarining ikkalasi ham belgilanmagan ish kuni bo‘yicha ishlaydigan oila farzandlari.
Ota-onalar uyda bo‘lmaydilar, farzandining ijtimoiy hayotiga yetarli e’tibor berishi uchun vaqti yo‘q. Bunday hollarda ota-onalarning maktab bilan aloqasi vaqt yetishmasligi oqibatida qiyinlashgan.
Ota-onalar yig‘ilishlarida davra suhbatlarini tashkil etib, «Intervyu» usulidan foydalangan holda ular bilan tanishuv ishlarini tashkillashtirgan ma’qul. Masalan:
1. savol. Ismingizning ramziy ma’nosi? savoliga qisqa, aniq va lo‘nda javob berishi kerak. Bu orqali ota-onalarning shu kungacha o‘ziga qo‘yilgan ismning ramziy ma’nosiga qiziqqan yoki, qiziqmaganligini, yoki befarqligini bilishga erishiladi. Bu borada har bir ota-ona galma-gal o‘zining ismini ramziy ma’nosi va u ism kim tomonidan qo‘yilganligiga e’tibor qilgan yoki qilmaganligi haqida ma’lumot beradi.
2. Savol. Farzandining tug‘ilganidan shu kungacha tarbiyalashi jarayonida erishgan yutuqlari va kamchiliklari?
3. Savol. a) Farzandingiz katta bo‘lgach qaysi kasb egasi bo‘lishini xohlaysiz?
b) Farzandingizni o‘z qiziqishi bo‘yicha qaychi kasb egasi bo‘lishini xohlayotganligi haqida bilasizmi?
v) Farzandingiz kimga o‘xshashini xohlaysiz? kabi savollarga har bir ota-onadan javob olish orqali tanishib borish kerak bo‘ladi. Shu tarzda ota-onalar guruhida muloqotni tashkillashtirishga erishish mumkin.
Suhbat davomida ularning farzandlarini ta’lim-tarbiyasini noto‘g‘ri olib borilganligini bayon qilmasdan, balki farzandlarini tarbiyalashlari jarayonidagi duch kelayotgan murakkablik va muammolarni bartaraf qilish uchun nima ish qilish mumkinligini aniqlash maqsadida, har bir ota-onani qiynayotgan tarbiya qirralarini o‘rtaga tashlash va o‘tirgan har bir ota-onaning fikrlarini eshitishga va maslahatlarini o‘ziga qo‘shimcha yordam sifatida olishga chorlashni tashkillashtirish kerak bo‘ladi. Shuningdek, bu kabi muammolarni ota-onalarning o‘zlari muhokama qilishsa tanishuv yanada samarali kechadi. Ularni tanbeh berishga emas, balki, ulardan kengashli maslahatlar olishga chaqirganligingizni his qilishlari kerak bo‘ladi. Shunday ish tutish orqali o‘zining shaxsiy ishi va tarbiya jarayonidagi tajribalarini hamfikrlashlariga imkon yaratiladi.