Г.Келман ва Френц-Райвен моделига мувофиқ равишда ҳокимият объекти қуйидагиларни амалга ошириши керак: - 1) ҲОКИМИЯТ вакили томонидан кутилган қарши таъсирга эришиш ёки у томонидан бўладиган жазолашдан кочиш мақсадида хокимиятга бўйсуниш қуйи погоканинг менежерлари учун тавсия этилади; бўйсунувчининг итоат қилишига асос яратиш мақсадида менежер рағбатлантириш ёки жазолаш имкониятига эга бўлиши керак, яъни ҳам бўйсунувчиларни, ҳам уларнинг пировард мақсадларини назорат қила олиши керак.
- ҳокимият қадриятларининг шахсий қадриятлар структураси билан бирга мавжуд бўла олишлиги туфайли уларни кабул килиш; бунда лидер ҳисобланган ҳокимиятнинг вакили эксперт ёки қонуний ҳоки- миятга ва ишончга эга бўлиши керак ҳамда ишга тегишли бўлиши керак; бу ҳокимиятни амалга оширишнинг барча жараёнлари орасида энг Самара лиси бўлиб, у кишиларнинг онги ва хулқ-атворига узоқ таъсир кўрсата олиши мумкин;
буйсуниш билан боғлиқ бўлган вазиятдаги каби ҳокимият вакили томонидан кутилган қарши таъсирга эга бўлиш мақсадида эмас, балки объектнинг ўзига ёққанлиги учун ўзини ким биландир тенглаштириш ёки кимгадир ухшатиш; бунинг учун ҳокимият вакили референт ҳокимиятга эга бўлиши керак, яъни объектнинг кўз олдида жозибали ва таниқли бўлиб намоён бўлиши керак. - буйсуниш билан боғлиқ бўлган вазиятдаги каби ҳокимият вакили томонидан кутилган қарши таъсирга эга бўлиш мақсадида эмас, балки объектнинг ўзига ёққанлиги учун ўзини ким биландир тенглаштириш ёки кимгадир ухшатиш; бунинг учун ҳокимият вакили референт ҳокимиятга эга бўлиши керак, яъни объектнинг кўз олдида жозибали ва таниқли бўлиб намоён бўлиши керак.
- Ушбу модел асосида менежерларнинг қўл остидаги ишчиларига қандай қилиб таъсир кўрсатишлари мумкинлигини билиш қуйидаги- ларда ўз ифодасини топган:
- а) кўплаб кишилар бўйсундириш орқали бошқариягга таянишади. Чунки, улар референт ҳокимиятга ҳам, қонуний ва эксперт ҳокимият- ларга ҳам эга бўлишмайди;
- б) интернализациялашуеда ҳокимият вакилининг лидер сифатида назорат қилиб туриши ва кўзга кўринарли ўринни эгаллаши талаб этилмайди; одатда, лидерлик деганда фақатгина кишиларни бўйсундириш эмас, балки уларни лидер билан тенглаштириш ҳам тушунилади. Яна ҳам аниқроқ қилиб айтадиган бўлсак, лидер кишиларга таъсир кўрсатиш орқали амалга оширишга интилаётган нарсани интернализациялашуви тушунилади. Умуман олганда интернализациялашувнинг асосан замонавий очиқ ва юқори даражадаги мухторликка эга ташкилотларда бўлиши мак,садга мувофикдир.
- Хркимият билан сиёсат бир-бири билан ниҳоят даражада мустаҳкам боглангандир. Замонавий ташкилотларни сиёсий тузилма ва ҳукуматларнинг аналоги (ўхшашлиги) сифатида тушуниш учун уларнинг ташкилий сиёсатини тушуниш керак.
- ташки.лот ресурслар, энергия ва таъсир кўрсатиш учун ўзаро рақобатлашадиган бирлашмалардан ташкил топган;
- турли хил коалициялар (иттифоқлар) ўз манфаатлари ва кўрсатадиган таъсир кучларини ҳимоя қилишга интилишади;
- ҳокимиятнинг тенг тақсимланмаслиги адолатсиз таъсир кўрсатади;
- ташкилотларда ҳокимиятдан фойдаланиш - бу янада йирик ижтимоий тизимларда ҳокимиятни татбиқ этилишининг намунасидир.
- Ташкилотларда хркимиятнинг туртта шарти маълум бўлиб, улар куйида тасвирланган:
Do'stlaringiz bilan baham: |
