Ҳокимияит ва таъсир кўрсатиш

Эксперт ҳокимият селектив характерга эга бўлиб, унинг намояндаси нафақат ишончни юзага келтириши керак, балки қуйидаги хусусиятларга ҳам эга бўлиши керак:

• а) ишончлилик (адолатли ва ростгўй киши мавқеига эга бўлиш; масалан, сиёсатчилар билан боғлиқ бўлган можаролар сайлов- чилар кўз олдида уларнинг эксперт ҳокимият мавқеини туширади);
• б) бундай ҳокимият шахснинг эгаллаб турган лавозимига мое келиши керак;
• в) амалий фойда келтириши керак.

Ҳокимиятнинг манбалари қуйидагиларда

• а) вазифаларнинг ўзаро боғлиқиги, бунда ташкилотнинг иккита ёки ундан ортиқ аъзолари бир-бирларига боғлиқ бўлади (масалан, қўл остидаги ходимларига нисбатан қонуний ҳокимиятга эга бўлган раҳбар ишларни тўғри ва ўз вақтида бажарилишидан манфаатдор бўлган ҳолда ходимларга таяниши керак; бунда, бўйсунувчи ходим раҳбарга нисбатан қандайдир ҳокимиятга эга бўлади);
• б) ҳокимият манбалари уртасидаги узаро богликдлик (масалан, менежер томонидан мажбур қилишга асосланган ҳокимиятнинг қўлланилиши унинг референт ҳокимиятини пасайтириши мумкин);
• в) ташкилотларда хркимиятнинг вазиятли моделларини яратиш (турли хил шарт-шароитлар ва турли хил вақтда бир кигиининг турли- туман ҳокимиятларга эга бўлиши мумкинлигидан келиб чиққан ҳолда ҳокимиятнинг вазиятли моделларини яратишга уриниш мумкин).

Ҳокимият тугри жойда бўлган ва қуйидагиларга эга бўлган кишиларнинг қўлида мужассам бўлади:

• а) ҳамкорлар ҳамда тарафдорларни шакллантириш ва қўллаб-қувватлаш учун фойдаланилиши мзпмкин бўлган ресурслар устидан назорат щллиш (бюджет, моддий база, лавозимлар);
• б) ахборотлар устидан назорат чщлиш ёки улардан чекланмаган тарзда : фойдалана олиш (яъни, бошқаларнинг фаолияти, афзалликлар ва фикр- мулоҳазалари, жорий вазиятлар ва уларнинг иштирокчилари тўғрисидаги ахборотлар);
• в) расмий ваколатлар.

• Ҳокимиятни амалга оширишнинг бутун бир вазиятли моделини тасвирлашда Г.Келман ва Френц-Райвен модели муносиб модел ҳисобланади.
• Бу модел ҳокимият манбалари, ҳокимиятни амалга ошириш жараёнлари, ҳокимият объектининг таъсир доирасига мойиллиги ва яшаш учун зарур шарт-шароитларнинг ўзаро интеграциялашувини ривожлантиради.