Oksidlar va gidrooksidlar sinfiga

Oksidlar va gidrooksidlar: gematit, kvars, korund, magnetit, limonit
Gematit Fe₂O₃(temir yaltirog`i) – Kristall shaklining tablitkasimon shakli yaxshi rivojlangan, shuningdek yaxlit mustaxkam slanetssimon massali; qattiqligi - 5,5 – 6,5; zichligi - 4,9 –5,3 g/sm<sup>3</sup>; rangi-ko`mirdek qora, chegarasi olchadek qizil; yaltiroqligi-yarim metall; ulanish tekisligi–yo`q; qizil donalaridan oson ajratish mumkin. Oksidlanish sharoitlaridagi turli tipdagi konlar uchraydi. Temir rudasi sifatida ishlatiladi.

Kvarts-SiO₂– ko`p tarqalgan va yaxshi o`rganilgan minerallardan biri bo`lib, jins hosil qiluvchi minerallarning 12 % ga yaqinini tashkil etadi. Kristall shakllari cho`zinchoq; prizmatik, kvarts kristall hamda yashirin kristall ko`rinishda uchraydi. Qattiqligi 7, zichligi 2,63 g/sm<sup>3</sup>, ranggi xar xil, lekin asosan rangsiz, sutdek oq, kulrang ko`rinishlarda uchraydi. Yaltiroqligi kristallning qirralaridan shishasimon, sinish yuzalarida yog`dek, ulanish tekisligi uchramaydi yoki juda nomukammal. Sinish yuzasi chig`anoqsimon. Kvartsning qo`yidagi xillari mavjud: tog` xrustali rangsiz, shaffof; ametist – siyoh rang; rauxtopaz – tutunsimon, kulrang yoki qo`ng`ir; morion–qora; sitri–oltin rang yoki limondek – sariq.
Kvartsning to`rtta yashirin kristalli turlari mavjud:

1. 
   Xaltsedon
   
2. 
   Agatlar va anikslar
   
3. 
   Yashmalar
   
4. 
   Kremen
   

Kvartsturlitog`jinslaritarkibidavakelibchiqishsharoitlarijudako`p. Kvartslartexnikmaksadlardametallurgiyadashishavafarforsanoatidaissiqlikkachidamlimaterillarishlabchiqarishdaaniqmexanikadaishlatiladi.



Korund-Al₂O₃ –Bu mineral dastlab Hindistonda shu nom bilan atalgan. Kristallari buchkasimon, ustunsimon piramidal va plastinka shaklida uchraydi. Rangi ko`proq kukish yoki sarg`ish-kulrang bo`lib, xilma-xil rangli shaffof kristallari xam uchraydi. Qimmatbaxo shaffoflari: leykosapfir-rangsiz, sanfir-ko`k, rubin-qizil, «sharq amatistit» binafsha, «sharq zumrati»-yashil. Qattiqligi-9. Obraziv material sifatida ishlatiladi.