Ammiakning laboratoriyada olinishi. Laboratoriya sharoitida ammiak ammoniy tuziga ishqor qo'shib qizdirib olinadi:
NH 4CI + Na0H = NaCl + H 20 + N H 3
NH 4Cl bilan Ca(0 H)2 ning aralashmasini qizdirish yo'li bilan ham olinadi:
2N H4CI + C a(0 H )2 = CaC l 2 + 2N H3 + 2H 20
Ammiakning texni.kada olinishi. Toshko'mir tarkibida 2,5% azot bo'lib, uning 25% i quruq haydashda ammiak holida ajrnlib chiqa di, toshko'mirdan chiqqan gaz suvda eritilganda ammoniy gidrok sid hosil bo'ladi. Buni qizdirish yo'li bilan ammiak olish mumkin. Bir tonna ko'mirdan 2-3 kg ammiak chiqadi. Lekin bu usul bilan olingan ammiak unga bo'lgan ehtiyojni qondirn olmaydi.
1908-yilda azot bilan vodorodni biriktirib, ammiak olish usuli taklif etildi:
N2 + 3H2 2NH 3 + 22,4 kkal
Bu reaksiya qaytar reaksiyadir. Ko'p ammiak hosil qilish uchun Lc-Shatelye prinsipiga muvofiq, reaksiyani yuqori bosim va past temperaturada olib borish kcrak. Past temperaturada reaksiya sekin boradi. Reaksiyani tezlatish uchun katalizator sifatida Al2O" K2O arala'ihgan temir metali ishlatiladi.
Azot bilan vodoroddan iborat aralashma katalizator yordamida 200-220 atm gacha siqiladi. Siqilgan vodorod bilan azot aralashmasi H2S, H2O, CO va qo'shimchalardan tozalanib, 450-525 °C gacha
qizdirilgan va ichida katalizator bo'lgan kontakt apparatga kiritila di, bu yerda 15-20% ammiak hosil bo'lib, reaksiyaga kirishmay qolgan H 2 va N2 bilan birga sovitgichga o'tkaziladi, undan ammiakni yutish apparatiga o'tadi. Bu yerda ammiak suvga yoki sulfat kislo taga yutiladi, azot bilan vodorod esa sirkulatsion so'rg'ich orqali yana ammiak olish uchun kontakt apparatiga yuboriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |