Oli\' va o•rta maxsus ta'lim vazirligi o•rta maxsus

.A,ogadro qonuni. Gey-Lussakning tekshirishlari, ko'pincha,

kimyogarlaming diqqatini o'ziga jalb etgan. O'sha zamonning eng ko'zga ko'ringan olimlaridan Berselius fikriga ko'ra, bir xii sha­ roitda olingan va hajmlari teng bo'lgan gazlardagi atomlar soni baravar bo'ladi. Bundan biror gazning og'irligini shu hajmdagi vodorodning og'irligi bilan taqqoslab ko'rib, o'sha gazning atom og'irligini aniqlash mumkindek ko'rinadi. Ammo bu taxmin bir necha ziddiyatga duch keldi. Haqiqatan ham, hajmlari o'zaro teng bo'lgan gazlardagi atomlar soni barnvar bo'lsa, u holda, masa­ lan, bir hajm vodorod bilan bir hajm xlordan bir hajm vodorod xlorid hosil qilish kerak edi. Gey-Lussak tajribasida ikki hajm vo­ dorod hosil bo'ldi.
Gey-Lussak qonunini Berseliusning «oddiy moddalar atom­ lardan tuzilgan» degan ta'limoti asosida izohlab bo'lmaydi. Bu qonunni tushuntirish uchun 1811- yilda A.Avogadro quyidagi isbotlanmagan fikrlami o'rtaga tashladi:
l. Bir xii sharoitda (temperntura va bosim) turli gazlaming teng hajmlardagi molekulalar soni bir xii bo'ladi.

2. 
   Gaz holatidagi oddiy moddalaming (vodorod, xlor, azot, kislorod) molekulalari ikkita bir xii atomlardan tuzilgan.
   
3. 
   Bir xil sharoitda har qanday gazning bir moli bir xii hajmni egallaydi.
   

Masalan, I mot vodorod 2 g keladi. 2 g vodorodda 6,02 · I 0²³ dona molekula bo'ladi. 6,02 · I 0²³ dona molekula normal sharoitda (0 °C temperatura va I atom bosimda) 22,4 / hajmni egallaydi. I mot xlor yoki 71 g xlor normal sharoitda 22,4 / hajmni egallaydi.
Shu 22,4 I hajmdagi xlorda 6,02 · I02³ dona molekula bo'ladi.

1. 
   misol. Normal sharoitda I I metan necha gramm bo'ladi?
   

4
Yechish. Mrn = 16 g. Demak, 16 g metan normal sharoitda 22,4 / hajmni egallashini nazarda tutib, I I metanning m ini topamiz:

16.