Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

Етакчилик услуби назариялари (Style theories of leadership).
Етакчилик услублари (Leadership styles) - бу турли вазиятларда турли хил усулларда қўлланиладиган етакчилик хатти-ҳаракатларининг кластерлари.
Услубнинг турли хил таснифлари мавжуд бўлса-да, улар асосан раҳбарнинг асосан вазифа/ишлаш (директив хатти-ҳаракатлар) ёки муносабатлар/одамлар (қўллаб-қувватловчи хатти-ҳаракатлар) га йўналтирилганлиги билан боғлиқ. Асосий услуб моделларига қуйидагилар киради:

• 
  Эшридж модели (The Ashridge Model): айтади, сотади, маслаҳат беради, қўшилади;
  
• 
  Блейк ва Мутоннинг бошқарув тармоқлари ёки сеткаси модели (Blake and Mouton's Managerial Grid): вазифани бажариш, одамларга ғамхўрлик қилиш.
  

Етакчилик услубининг турли таснифлари мавжуд. Услубларнинг ёрлиқлари ва таърифлари бир-биридан фарқ қилса-да, услуб моделлари кўпинча (кенг маънода) хатти-ҳаракатларнинг давомийлиги ҳақида бир хил нарса ҳақида гапиради. Буларга:
(а) Бир тарафдан, тўлиқ вазифага йўналтирилган, директив етакчилик хатти-ҳаракатлари (юқори раҳбар назорати вакили) бир экстремал ва
(b) Бошқа тарафдан, тўлиқ одамларга йўналтирилган, қўллаб-қувватловчи / рационал етакчилик хулқ (қўлида ишлаганлар ихтиёри юқори даражасини ифодаловчи).
Эшридж модели (The Ashridge Model): Ашридже Менежмент коллежи тадқиқот бўлими тўрт хил бошқарув услубини аниқлади. Буларга:
(а) Айтиб бериш (автократик) – (Tells (autocratic). "Гапириш" услуби-бу раҳбар барча қарорларни қабул қилиши ва билвосита бажарилиши керак бўлган кўрсатмалар бериши. Тезлик зарур бўлганда тезкор қарорлар қабул қилиниши мумкин, аммо бу бўйсунувчиларнинг ташаббуси ва мақсадга мувофиқлигини рағбатлантирмайди.
(b) Сотади (ишончли)-( Sells (persuasive). Ушбу услуб-бу раҳбар ҳали ҳам барча қарорларни қабул қилади, аммо бўйсунувчиларга эга деб ҳисоблайди, уларни қабул қилишга ва уларни тўғри бажаришга ундайди.
(с) Маслаҳат бериш (Consults). Ушбу услубда раҳбар бўйсунувчилар билан маслаҳатлашади ва уларнинг фикрларини ҳисобга олади, лекин охирги сўзни ўзида сақлаб қолади.
(d) Қўшилади (демократик)-( Joins (democratic). Ушбу услуб етакчи ва издошлар консенсус асосида қарор қабул қиладиган жой.