Роли:
- Пул йиғиш, уни муҳтожларга тақдим этиш;
- Пул билан нима содир бўлишини ёзиб олиш ва назорат қилиш, масалан, иш ҳақи ва кредитни бошқариш;
- Менежерларга қарор қабул қилишда ёрдам бериш учун маълумот бериш;
- Акциядорлар ва солиқ органлари каби манфаатдор томонларга ҳисобот бериш.
Молия бошқаруви ва молия менежментининг аҳамияти.
Молиявий бошқарув ва молия менежменти ўртасида фарқ бўлиши мумкин.
(а) молиявий бошқарув (Financial management)
(i) инвестиция қарорлари
(ii) Молиялаштириш қарорлари (инвестициялар учун тўлов қандай амалга ошириш).
(iii) Дивидент қарорлари (акциядорларга қанча бериш керак.)
(iv) Фойда таъсир қилган операцион қарорлар қабул қилиш (харажатларни пасайтириш ёки нархларни ошириш бўйича қарорлар каби).
(b )Молия менежменти (Management of finance) пул маблағлари, счёт-фактуралар ва бошқа молиявий ҳужжатлар билан ишлаш ва бизнес ишларини ҳисоб китобларида қайд этиш учун жавобгардир.
Пул йиғиш: молия манбалари. Компания қуйидаги манбалардан янги маблағларни жалб қилиши мумкин, агар у мавжуд бўлса, ғазначилик бўлимидаги тажрибадан фойдаланади.
(а) Фонд биржаси ёки муқобил инвестиция бозори каби капитал бозорлари қимматли қоғозлар ва қарзлар каби узоқ муддатли молиявий воситалар савдоси бозорлари ҳисобланади. Компаниялар уларга учта хизмат тури учун борадилар.
Янги акциялар билан боғлиқ муаммолар, масалан, биринчи марта фонд бозори рўйхатига компаниялар томонидан эга бўлган.
Ҳуқуқлар билан боғлиқ муаммолар (яъни мавжуд компаниялар инвесторларга пул эвазига акциялар чиқарганда)
Кредит капитали масалалари.
Бошқа томондан, пул бозорлари-бу қисқа муддатли молиявий воситалар, векселлар ва депозит сертификатлари савдоси бозорлари.
Тақсимланмаган фойда, бир йил ичида олинган фойда акциядорларга тарқатилишидан фарқли ўлароқ компанияда сақланиши мумкин.
Банк қарзлари (қисқа ёки узоқ муддатли асосда). Ўзгарган ҳолатларни акс эттириш учун фоиз тўловларини камайтириш мумкин эмас.
(а) Давлат манбалари (грантлар, солиқ имтиёзлари)
(b) хавф капитали
(c) Халқаро пул ва капитал бозорлари (евро тижорат пул квивалентлари, еврофонд ва евро валютасидан қарз олиш).
Ушбу даражадаги менежмент қуйидагиларни ўз ичига олади:
(а) акциялар ва кредит капиталининг тўғри аралашмаси тўғрисида қарорлар.
(b) Ушбу капитални қачон йиғиш кераклиги тўғрисида қарорлар (масалан, мажор сотиб олишни молиялаштириш учун)
(c) ушбу муҳим акциядорлар ва кредиторларни компания ва унинг истиқболлари тўғрисида хабардор қилиш.
Компаниянинг ички молиявий бошқарувининг катта қисми акциядорларнинг қайтиб келишини ҳисобга олган ҳолда амалга оширилади. Масалан, инвестиция лойиҳасини бошлаган компания ўз қийматини кутилган даромад ёки қиймат бўйича баҳолайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
