Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirmgi b. Yu. Xodiyev, D. S. Qgsimova korporativ

7.4. Korporatsiyalarda marketing xizmati
Кофога151уа shunday marketing xizmati stmkturasim joriy etish 
kerakki, u butun marketing faoliyatini o‘z ichiga oUshi kerak, jumladan 
rejalashtirishni ham. Kichik koфoratsiyalarda bu vazifa bir odamga 
yuklatilishi mumkin.
U ham marketing tadqiqotlari, ham sotish, ham reklama hamda 
xaridorlar bilan ishlaydi. Agar katta кофога1в1уа bo'lsa, bu yerda 
marketing faoliyatini marketing bo‘limi boshqaradi. Bulim agentlar, 
reklama mutaxassislari, ishlab chiqarish boshliqlari, bozor segmentlari 
bo'yicha boshqaruvchilar va xizmat ko'rsatish bo‘limi xodimlarini o‘z 
ichiga oladi.
Har bir кофоШ51уа ishlab chiqarishni stabillashtirish va sotishni 
ko‘paytirish maqsadida marketing bo'limini tashkil etadi.
Eng keng tarqalgan marketing sxemasi — funksionaldir. Bunga 
binoan marketing mutaxassislari turli marketing turlari (funksiya) ni 
boshqaradilar.
Ular marketing bo ‘yicha vise-prezidentga bo ‘ysinadilar, o'z 
navbatida vise-prezident bo‘lim faoliyatini nazorat qilib boradi.
Chizmada besh mutaxassis ko'rsatilgan.
Bulardan tashqari xaridorlar servisi, marketingni rejalashtirish 
bo‘yicha boshqaruvchi, tovar harakati xizmati, boladi.
72

---

Marketing bo'yicha vitse-prezident
7.2-chizma.
Funksional marketing xizmati
Funksional xizmatning asosiy yutug‘i — bu boshqarishning yengilli- 
gidadir. Mahsulot turi ko‘payishi, uni bozorda o‘tkazishga rejalar 
ishlab chiqish hamda marketing faoliyatini nazorat qilishda bu sxema 
unchalik samara bermaydi.
Marketing majmuasi — mahsulot to‘rt omilining majmuasi: tovar, 
narx, taqsimlash va rag‘batlantirish metodlari. Hamma marketing 
ishlarini bajarish uchun koфoratsiyada to‘rt sistemani joriy etish kerak
— marketing axboroti, marketingni rejalashtirish, marketing xizmatini 
tashkil etish va marketing nazorati. Bularning hammasi marketingni 
boshqarish jarayonini tashkil etadi.