23.2. Davlatning iqtisodiyotdagi roli
Har bir mamJakatning milliy manfaati bodib, buni davlat ifo-dalaydi. Davlat esa fuqarolik jamiyatining umummilliy siyosiy instituti bodib, uning asosiy funksiyasi shu jamiyatni boshqarishdir. Jamiyatdagi turli manfaatlarni uyg'unlashtirib, ulami yagona milliy manfaatga birlashtiruvchi kuch ham davlat hisoblanadi, chunki boshqa siyosiy institutlar, chunonchi partiyalar, jamoat tashkilotlari
va uyushmalari faqat ularda birlashgan kishilar manfaatini ifoda etadiki, bu esa gumhiy, ya’ni korporativ manfaatlardir,
Davlatning iqtisodiyotga aralashuvi ikki yo'nalishda kechadi, Birinchidan, iqtisodiyotning davlat sektorini hosil qiluvchi korxona va tashkilotlar milliy iqtisodiyotning bir bo‘g‘ini sifatida tovar va xizmatlar yaratib bozor munosabatlarida ishtirok etadi. 1ШпсЫ-dan, davlat umumly manfaatlarni ifodalovchi kuch sifatida milliy iqtisodiyotni tartiblashda ishtirok etadi.
Davlatning turli idora va tashkilotlari iste’molcM sifatida bo-zordan resurslar va iste’mol tovarlarini sotib olganda xaridor si fatida bozor aloqalarida ishtirok etadi. Davlat firmalari bozorga o‘z tovar va xizmatlarini taklif etadi va bozordagi resurslarga talab bildiradi. Har ikki holatda davlat iqtisodiyotning el qatori subyekti vazifasini o‘taydi. Biroq davlat bozorga nisbatan tashqi kuch sifati da ham maydonga chiqib, butun iqtisodiyotni tartiblashda ishtirok etadi. Bunda davlat jamiyat nomidan ish ko‘radi, Davlat firmalar va xonadonlar o‘rtasida turib ularning aloqalarini tartibga soiadi (23.1-rasm).
Resurslar boseori
Do'stlaringiz bilan baham: |
