Она тили 5 мет

yozing. (“+” texnologiyasi yordamida YOZISH VA GAPIRISH ko’nik-
masini rivojlantiriladi. 
Yechim:
t/r
So’zlar
dunyo, 
jahon, 
koinon, 
ot, 
nom
eslamoq, 
xotirla -
moq
tingla-
moq,
quloq 
solmoq
ilm,
ma’ri-
fat
odam, 
shaxs, 
kas
qobiliyat,
kuch-
quvvat, 
qudrat
1
iqtidorli
+
2
inson
+
3
ism
+
4
eshitmoq
+
5
yodga 
olmoq
+
6
bilim
+
7
olam
+
390-mashq.
 Qo’yilgan muammo: Uyga vazifa. “Men yoqtirgan 
adib” mavzusida 10–12 ta gapdan iborat matn yarating. Foydalanish 
uchun so‘zlar: muhtaram, iste’dod, kashfi yot, orzu, maqsad, ilm 
olmoq, harakat qilmoq, erishmoq.
112–113-dars. NAZORAT ISHI
114-dars. IZOHLI LUG‘AT
Darsning a) ta’limiy maqsadi: o’quvchilarga izohli lug’at va uning 
ahamiyati, undan foydalanish ko’nikmasini o’rgatish;
b) tarbiyaviy maqsad: jamoaga hurmat ruhida tarbiyalash; qiyin 
vaziyatda qolgan insonlarga yordam berish kerakligini singdirish;

---

204
d) rivojlantiruvchi maqsad: mavjud bilim, ko’nikma va malakalarni 
kundalik hayotda qo’llay olish qobiliyatini rivojlantirish.
So‘zlarning ma’nosi keng izohlanadigan lug‘at izohli lug‘at deyiladi
391-mashq.
 Qo’yilgan muammo: “O‘zbek tilining izohli lug‘ati”-
dagi havas va hasad so‘zlariga berilgan izohni o‘qing. Yurtimizdagi 
qanday insonlarga havas qilasiz va kimlarning xatti-harakatlarini 
qoralaysiz? Shu haqda sinfdoshlaringiz bilan fikr almashing. O’QIB 
TUSHUNISH va GAPIRISH ko’nikmasini rivojlantiradi.
HAVAS [arabcha – aqlini yo‘qotish, ehtiros; mayl, ishtiyoq; biror 
narsaga g‘oyat berilganlik, kuchli istak]: 1. Qiziqish, zavq hisi; shunday 
his-tuyg‘uli munosabat. 2. Biror ish-faoliyat, kasb-korga bo‘lgan rag‘bat, 
intilish, istak, mayl.
HASAD [arabcha – rashk, ko‘rolmaslik, qizg‘anish, suq, baxillik] 
kimsaga xos, unga tegishli narsa, fazilat va shu kabilarni ko‘rolmaslik, 
xush ko‘rmaslik his-tuyg‘usi.
392-mashq.
 Qo’yilgan muammo: Quyidagi maqollarni yozing 
va ularni izohlang. Ajratilgan so‘zlarni izohli lug‘at yordamida 
sharhlang. YOZISH VA GAPIRISH ko’nikmasini rivojlantiradi.
1. Niyat qilsang, yetarsan, hasad qilsang, yitarsan (yiqilarsan).
2. Suqlik xo‘rlik keltirar. 
3. Baxilning bog‘i ko‘karmas. 4. Saxiybilan baxil bir quduqdan suv 
ichmas.
Yechim:
“Tushunchalar tahlili” texnologiyasi 
Tushuncha
Izohi
1 suqlik
suq ekanlik, ochko’zlik, to’ymaslik
2 xo’rlik
izzat-nafsi paymol bo’lish, tahqirlanish
3
baxil
(ar-xasis, ziqna, qurumsoq) birovga hech narsani ravo 
ko’rmaydigan; sarf-xarajatni yoqtirmaydigan, xasis, 
qizg’anchiq
4
saxiy
(ar-qo’li ochiq, saxovatli, himmatli, oliyhimmat) 
hechkimdan narsasini ayamaydigan; hotam; 
hotamtoy; tanti.