Ona tili va bolalar adabiyoti

34-mashq. O‘qing, fonetik o‘zgarishga uchragan so‘zlarni aniqlang. Dissi-
milatsiya hodisasiga uchragan so‘zlarni ajratib, qay tarzda o‘zgarganini izohlang. 
1. Bo, zaril keptimi! – Lobar labini burdi. – Ishim boshimdan oshib 
yotibdi. (H.G‘ulom) 2. Ko‘rmay turib tusmonlab o‘xshatardi kimga-
dir.(Mirmuhsin) 3. Menga qara, Hojiakbarri o‘g‘lisan-a, ertaga bir do‘ppi 
o‘rik beraman, mana shu xatti o‘qib ber. (S.Ahmad) 4. Yormat atrofdan 
bironta tarvuz topib keltirshi uchun O‘rozga ya-lindi. (Oybek) 5. Boy 
buvang to‘y qilib, beripti xatti, Ulug‘im deb xon otangni yo‘qlapti, 
Borolmasman bugun, bolam, bu to‘yga, O‘zi uchun otang sizni jo‘natti! 
(Usmon baxshi.) 5. Tillari suchukkina, Burnisi puchuqqina. (Qo‘shiq-
dan) 6. Boshiga lo‘mba degan narsa o‘lgur tushdimi, zambarakmi, nay-
zagami duch keldi...(Oybek) 6. Saida kasal kishiday bitta-bitta qadam 
bosib, hujrasiga tomon yo‘naldi. (A. Qahhor)
35-mashq. Dissimilatsiya va metateza roʻy bergan so‘zlarni aniqlab, qay 
tarzda o‘zgarganini izohlang. 

---

16 
Bironta, aynalay, madat, yalmamoq, rubop, turpoq, uchta, bevosh, 
avhol, to‘r-g‘amoq, terbatmoq, ushti, o‘granmoq, tufha, oʻshxamaoq, 
avf, zaril, qiylanmoq, ko‘mlak, to‘rg‘am, yurmonqoziq, malor, zalar, 
dayro, Mayramxon, tayziq, kirpik. 
 
36-mashq. Berilgan so‘zlarni 9 guruh (1) proteza, 2) epenteza, 3) epiteza,
4) prokopa, 5) sinkopa, 6) apakopa, 7) sinerezis, 8) reduksiya, 9) eliziya)ga boʻlib 
yozing. 
O‘ris, ustol, sabir, fikir, boroladi, opke, pishiq, broq, Abjabbor, burni, 
blak, ish-kaf, ilim, tanka, do‘s, xursan, kadir, istansa, direktir, gazit, sra, 
yigna, mo:rif, ki-oska, prajektir, rektir, jamo:t, Madamin, aqil, kshi, 
traktir, bo‘yni, disket, Lolapa, durus, banka, po‘s, zabardas, fahim, shra, 
qiro:t, iskelet.