Ona tili va bolalar adabiyoti

404-mashq. Gaplarni o‘qing. Umumlashtiruvchi bo‘lakni toping, ifodalani-
shini izohlang, tinish belgilarining ishlatilishini tushuntiring. 
1. Nimrang toifi, pushtirang husayni, tillarang qirmisqa, qahrabo hu-
sayni, har donasi yong‘oqday keladigan kattaqo‘rg‘on – hammasi shi-
g‘il pishgan. (S. Anorboyev) 2. Bog‘ning turli joylarida har xil mevali 

---

193 
daraxtlar: nok, o‘rik, behi, jiyda va hokazo anchagina. (Oybek) 3. Ilon-
lardan tashqari turli xil hasharotlar: beshiktervatar, qora chigirtka, 
ninachi va boshqalar ham o‘z rivojlanishi davomida qobig‘ini yangi-
laydi. («Fan va turmush» jurnalidan) 4. Fidokorlik, tashkilotchilik, 
kamtarlik, odamshavandalik – bularning hammasi talantli olimlarga xos 
fazilat. («Yoshlik» jurnalidan)
405-mashq. Umumlashtiruvchi bo‘laklarni toping va tushirilgan tinish belgi-
larini qo‘yib ko‘chiring. 
1. Olimovning hikoyasi bolalarning zehnida shunday taassurot qol-
dirdi: issiq bilan sovuq, qor bilan yomg‘ir, suv bilan havo, o‘simlik va 
hayvonlar bularning hammasi tabiatdagi qazish, o‘yish, yemirish kuch-
lari hisoblanar ekan.. (H. Nazir) 2. Xonaning burchagida Me’morning 
asboblari o‘lchovlar.. andoza, kurak, tesha, tabar, cho‘qmorlar ham 
to‘plab qo‘yilgan. (Mirmuhsin) 3. Yo‘lning ikki chetida esa har xil 
daraxtlar: sambittollar, kallakdor tutlar qad ko‘targan. (Sh. Toshmatov) 
4. Ichkilik, bezorilik, buzilish, odobsizlik hammasi bekorchilikdan 
kelib chiqadi. (A. Muxtor) 5. Gilmoya tabiatda har xil oq, kulrang, 
qo‘ng‘ir va boshqa ranglarda uchraydi. (M. Zokirov) 6. O‘sh tog‘lari, 
qo‘rqinch jarlari, jilg‘alari, adirlari barchasi bizga ko‘pdan oshna. 
(Mirtemir) 7. Har qanday yaraga dori bo‘lgan balzammoy, qalam-
pirmunchoq, tomirdori, qo‘yingchi, hamma narsa bor. (G‘. G‘ulom)