Қонда глюкоза миқдорининг бошқарилиши

Anaerob glikolizning ahamiyati

• substrat fosforlanish hisobiga 2ATF hosil bоladi
• sitoplazmada joylashgan, membranalar bоlishini talab etmaydi
• mitoxondrial kasalliklarda ahamiyatga ega
• sitoplazmadagi biosintez jarayonlarida glikolizda hosil bоlgan ATF sarflanadi.

Paster effekti

Glyukoneogenez

• Glyukozaning uglevod bоlmagan moddalardan sintez jarayoniga glyukoneogenez deb ataladi. U glikolizga teskari bоlgan jarayondir, jigarda va buyrakning pustloq qismida kechadi.

Glyukoza quyidagi metabolitlardan sintezlanishi mumkin:

• Glyukoza quyidagi metabolitlardan sintezlanishi mumkin:
• 1. Sut va pirouzum kislotalari
• 2. Aminokislotalar
• Ala, ser, sis, gli→pirouzum kislotasi
• Asp → oksaloatsetat
• Val, tre, met → suksinil-KoA
• Glu,pro, arg, gis → α-ketoglutarat
• 3. Glitserin → digidroksiatsetonfosfat

Glyukoneogenez kalit fermentlari

• 1. piruvatkarboksilaza
• PK + SO2 + ATF →oksaloatsetat + ADF + Fn
• Faolligi atsetil-KoAga bogliq
• 2. FEP-karboksikinaza
• Oksaloatsetat + GTF →FEP +SO2 + GDF

• 3. fr-1,6-difosfataza
• Fr-1,6-dif →fr-6-f Q Fn
• AMF uning faolligini ingibirlaydi, ATF – aktivlaydi
• 4. gl-6-fosfataza
• Gl-6-f → gl Q Fn
• Mushak va miyada bоlmaydi

Glyukoneogenezni kalit fermentlari

• Piruvatkarboksilaza (PVK: SO2-sintetaza (ATF→ADFQFn)). Induktor: glyukagon, adrenalin, kortizol. Repressor: insulin. Ingibitor: AMF, aktivator AsetilKoA.
• Fosfoyenolpiruvatkarboksikinaza (GTF: HUK-2-fosfotransferaza (dekarboksili-ruyuhaya)). Induktor: glyukagon, adrenalin, kortizol. Repressor: insulin.
• Fruktozo-1,6-fosfotaza (Fruktozo-1,6df: fosfo-gidrolaza). Induktor: glyukagon, adrenalin, kortizol. Repressor: insulin. Ingibitor AMF, fruktozo-2,6df. Aktivator: sitrat, jirno’e kisloto’.
• Glyukozo-6-fosfotaza (Glyukozo-6f: fosfo-gidrolaza). Induktor: glyukagon, adrenalin, kortizol. Repressor: insulin.