O‘quv qo‘llanma

 
 
Amir Muzaffarning qushbegi Muhammadshoh-biyga Farantu 
mavzesidagi 12 tanob davlat erini sotish to‘g‘risida bergan farmoyishi. 
1871 yil 
[Alloh] tirikdir! 
Vazoratpanoh va imorat joygoh bosh qushbegi Muhammadshoh-biy 
bilingki, Allohga hamdu sanolar bo‘lsin, Oliy hazratning xotiri har jihatdan 
jamdir. Oliy hazratga yuborgan arizangiz etib keldi. Uning mazmuni 
tushunarli. Sizning tavsiyalaringiz to‘g‘ri. YUborgan narsangizni oldik. 
Oylik maosh oluvchilar masalasida yuborgan tavsiyalaringizga biz oliy 
yorliq (sanad) berdik. Siz quyidagi mazmunda ariza jo‘natgan edingiz. 
“Farantu mavzesida joylashgan 12 tanob zamini sultoniy erlarini 
Oliy hazrat ruxsati bilan dehqonlarga 13 tilloga sotish uchun savdolashdim. 
Dehqonlar oldi-sotti to‘g‘risida vasiqa berishimni talab qilishdi. Ularga 
vasiqa beraymi?” 
Oldi-sotti to‘g‘risida vasiqa tuzib, ularga bering. Sizning odamingiz 
dushanba kuni peshin namozidan so‘ng arizangizga javob olib, mening 
huzurimdan chiqib ketdi. Assalomu alaykum! Hijriy 1287 yil.
 
Muhammad Sharif Sadr (Sharifjon maxdum)ning “Ro‘znoma” 
asaridan 
Xoqonlik marhamati va shohona fuqaroparvarlik yuzasidan haqqoba 
(suv taqsimoti) masalasida farmoni oliy berildi. SHu farmonga muvofiq 
[mutasaddilar] kom boshiga borib suvni Buxoro tumanlariga taqsim 
qildilar. Somjin va Komot tumani komlari o‘n besh kun bog‘lanib, bu 
tumanlarni sug‘orib turuvchi suv Xutfar [tumani] komiga burib yuborildi. 
Shu muddat ichida Xutfar tumani erlari to‘la sug‘orildi. 

---

305 
Alloh marhamati bilan daryo suvi bir marta har yilgidan ziyoda 
bo‘lib, barcha tuman ariqlari suvga to‘ldi.
(O‘zR FA Sharqshunoslik instituti qo‘lyozmasi, inv.№ 2277) 
Buxoroning Komot tumanidagi Mo‘minobd qishlog‘i aholisiga