“O‘quvchilarning tabiiy-ilmiy savodxonligini baholashda xalqaro dasturlar va taqqiqotlar” o‘quv kursining

Yechilishi: 
1)2820 ta H
3
PO
4
bor degani umumiy nukleotid shuncha degani. 
2)850 ta Dezoksiribozali G degani G soni ham shuncha. 
3)850×2=1700 
4) 2820-1700=1120 (A+T) 
5) 1120/2×2[H bogʻ] = 1120 
Javob: DNK fragmentidagi A va T nukleotidlari orasida nechta vodorod bog‘i 
1120 ta 
3. DNK molekulasini ikki ipida 6400 ta nukleotid bor. Umumiy nukleotidlarni 
25 % i sitozin. 2-ipda timin nukleotidini 60 % i, guaninlarni esa 40 % i joylashgan. 
DNK ning 1-ipidan sintezlangan i-RNK dagi uratsil nukleoitlarini sonini toping?

---

Yechilishi: 
1) DNK dagi jami S ni topamiz: har doim A miqdori T ga, G miqdori S ga 
teng.
6400 --- 100%
x(S) --- 25%
x=(6400*25)/100 x=1600 
S=1600  
A-1600-25%=25%-1600-T ni tashkil qiladi => A=T=G=S
2) Jami T dan 2-ipdagi T ni topamiz:
1600 --- 100%
x --- 60% x=(1600*60)/100 x=960
T=960
3) 2-ipdagi T 1-ipdagi A ga teng va A dan i-RNK dagi U sintezlanadi. Bu 
T=A=U degani: i-RNK 1-ipdan sintezlangan  
DNK da - TSGA 2-ip
AGST 1-ip
i-RNK da – USGAU=960 
Javob: DNK ning 1-ipidan sintezlangan i-RNK dagi uratsil nukleoitlarini 
sonini 960 ta  
Beshinchidarajali masalalar 
1. Bir molekula oqsil sinteziga javobgar bo‘lgan DNK fragmentidagi guanin 
va sitozin nukleotidlari orasidagi vodarod bog‘lar soni bilan, adinin va timin 
o‘rtasidagi vodarod bog‘lari soni yeg‘indisi 750 ga, ayirmasi esa, 150 ga teng bo‘lsa, 
DNK fragmentidagi jami nukleotidlar sonini aniqlang.
Yechilishi: 
Ushbu masalani yechishda ikki noma’lumli tenglamadan foydalaniladi 
1) x + y=750 
x - y=150 
X=450 G va S 
Y=300 A va T 
2) 450:3=150G va S bitta zanjirda 
3) 300:2=150 ta A va T bitta zanjirda 
4) 150 × 2=300 ta G va S 
5) 150 × 2=300 ta A va T 
6) 300 + 300=600 ta jami nukleotid 
Javob: DNK fragmentidagi jami nukleotidlar sonini 
2. Maʼlum sharoitda 105,4 nm uzunlikdagi DNK molekulasi BamHI 
restiriktaza fermenti taʼsirida ABCD bo‘laklar ga bo‘lindi Hosil bo‘lgan barcha 
DNK malekulasidagi vodorod bog‘lar soni dastlabki vodorod bog‘lar sonidan 3,75% 

---

ga kam bo‘lsa dastlabki DNK malekulasidagi G-S orasidagi vodorod bog‘lar sonini 
toping.