“O‘quvchilarning tabiiy-ilmiy savodxonligini baholashda xalqaro dasturlar va taqqiqotlar” o‘quv kursining

Birinchi darajali masalalar 
1.DNK bir zanjirining ma’lum qismidagi nukleotidlar quyidagi SSATAGS 
izchillikda. Ikkinchi zanjirdagi nukleotidlar ketma-ketligini izohlang. 
Yechilishi: 
1 zanjirDNK: SSATAGS 

---

2 zanjir DNK: GGTATSG 
Javob: 1 zanjir DNK: SSATAGS 
2 zanjir DNK: GGTATSG 
2. Agar DNK uzunligi 183,6 nm ga teng bo‘lib, undagi qo‘shni nukleotidlar 
orasidagi masofa 0,34 nm ga teng bo‘lsa, ushbu DNK fragmentida nechta 
nukleotidlar bo‘ladi? 
Yechilishi:_183,6_:0,34=540_ta_nukleotid_1_ta_zanjirda_2_ta_zanjirda_–_1080_tanukleotid_Javob'>Yechilishi:  
183,6 :0,34=540 ta nukleotid 1 ta zanjirda 
2 ta zanjirda – 1080 tanukleotid 
Javob:1 ta zanjirda 540 tanukleotid,2 ta zanjirda – 1080 ta nukleotid 
3. DNK molekulasining tarkibida 1230 adenin bor. Shu molekula tarkibida 
nechta timin bor?
Yechilishi:har doim A miqdori T ga, G miqdori S ga teng.A-1230=1230-T 
Javob:Demak, T ham 1230 tani tashkil etar ekan. 
Ikkinchi darajali masalalar 
1. DNK bir zanjirining ma’lum qismidagi nukleotidlar quyidagi 
1 zanjirDNK: SSATAGS 
2 zanjir DNK: GGTATSGizchillikda vodorod bog‘lar sonini toping. 
Yechilishi: 
A bilan T o‘rtasida 2 ta vodorod bog‘, jami 3 × 2 =6 
G bilan S o‘rtasida 3 ta vodorod bog‘, jami 4 × 3 = 12. 
ikkala zanjir o‘rtasidagi umumiy bog‘lar soni 12 + 6= 1 8 . 
Javob: 18 ta vodorod bog‘. 
2.DNK molekulasi fragmenti 1100 nukleotiddan tashkil topgan. Shundan 
adenin umumiy nukleotidlaming 10% izini tashkil etadi. Timin, guanin, sitozinning 
har birini ushbu DNK da qanchaligini toping va natijani izohlab bering. 
Yechilishi: 
1) 1100 -100 % bo‘lsa, 
x - 10%x = 110 ta adenin borligini aniqlaymiz. 
2) A=T mosligini hisobga olib, 110 ta timin bo‘ladi. 
3) 1100-220=880 ta G bilan S ning umumiy soni topiladi. 
4) 880:2=440 ta G va 440 ta S lar soni bor ekan. 
Javob: A=110 ta; T=110 ta; G=440 ta; S=440 ta 
3. DNK molekulasida 4836 ta A va 8423 ta G bor. Ushbu molekuladagi jami 
nukleotidlarni aniqlang.
Yechilishi: 
1) har doim A miqdori T ga, G miqdori S ga teng.
A-4836=4836-T
G-8423=8423-S

---

2) 1 t a zanjirdagi jami nukleotidlarni topish uchun A -T, G-S ni qo‘shamiz: 
4836+4836+8423+8423=26518