Organik kimyoni endi boshlaganlar uchun maslahatlar


Download 1.93 Mb.
bet10/21
Sana28.09.2023
Hajmi1.93 Mb.
#1689210
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   21
Bog'liq
Organika nazarya tayyori (1)

Sikloalkanlarda: Sikloalkanlardan faqat siklopropan va siklobutan halqaning uzilishi(alkenlarga o`xshab birikish xos) hisobiga reaksiyasiga kirishadi, qolganlarining xususiyatlari alkanlarnikiga o`xshash o`rin olish reaksiyasiga ega.

+Br2→Br-CH2-CH2-CH2-Br




+Br2→Br-CH2-CH2-CH2-CH2-Br


+Br2→ Br +HBr
C5H10 +Br2→C5H9Br + HBr


Alkenlarda: Alkenlar qo`shbog`ning uzilishi hisobiga galogenlash reaksiyasiga ham kirishadi. Masalan, etilenga bromli suv ta`sir ettirilsa, etilen bromli suvni rangsizlantiradi. Reaksiya mahsuloti sifatida alkanlarning dibromli birikmalalari hosil bo`ladi:
CH2=CH2+Br2→CH2Br-CH2Br


Alkadiyenlarda: Alkadiyenlar ham alkenlarga o`xshab birikish reaksiyasiga kirishadi. Butadiyen-1,3 ni brom bilan ta`sirlashishida 1,4 yoki 1,2 birikish reaksiyalari amalga oshadi.
a)1,4 birikish
CH2=CH-CH=CH2+Br2→CH­2Br-CH=CH-CH2Br
b)1,2 birikish
CH2=CH-CH=CH2+Br2→CH2Br-CHBr-CH=CH2
c)brom mo`l bo`lsa:tetrabromli hosilasi paydo bo`ladi:
CH2=CH-CH=CH2+Br2→CH2Br-CHBr-CHBr-CH2Br


Alkinlarda:
C2H2+Cl2→C2H4Cl2 C2H4Cl2+Cl2→C2H4Cl4


Arenlarda:
1. Katalizator – Temir(III) xlorid ishtirokida va temperatura ta`siri ostida benzol galogenlar bilan almashinish reaksiyasiga kirishadi:

2. Benzol gomologlari esa galogenlar bilan yanada oson reaksiyaga kirishadi. (Bu reaksiyani arenlarda orientatsiya qoidasini o`tganda tushunib olasiz)



3. Benzol quyosh nuri ta`siri birikish reaksiyasiga kirishadi. Benzol xlor bilan birikib geksaxlorsiklogeksan (geksaxloran) hosil qiladi:




Download 1.93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling