Osiyo Tinch okeani mintaqasi va Janubiy Osiyo mamlakatlari iqtisodiyoti va mamlakatshunosligi
Download 0.6 Mb. Pdf ko'rish
|
jahon xojaligi va milliy iqtisodiyotda xalqaro moliyaviy iqtisodiy
- Bu sahifa navigatsiya:
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 1.
|
2.2.3-jadval
O’zbekiston va Islom Taraqqiyot banki aloqalari Maqsadi Miqdori (AQSH dollari) yil “Qishloq joylarda uy-joy qurilishini rivojlantirish” loyihasini moliyalashtirish uchun 100 mln 2014 yil kichik biznes loyihalarini moliyalashtirish uchun 83 mln 2014 yil Sirdaryo viloyatidagi kanalizatsiya tizimini modernizatsiya qilish uchun 57,5 mln 2015 yil Manba: internet ma’lumotlari asosida muallif tomonidan mustaqil tuzildi. Izoh: O’zbekiston Respublikasi va ITB aloqalari yaxshi yo’lga qo’yilgan bo’lib, bugungi kunga qadar sog’liqni saqlash, energetika, qishloq xo’jaligi, qurilish, transport yo’llarini qurish va ta’mirlash va shu kabi boshqa sohalarda 1221 ming AQSH dollari miqdorida 32ta dastur amalga oshirilgan. 12 Arab muvofiqlashtirish guruhi a`zolari – Islom taraqqiyot banki, Saudiya taraqqiyot jamg`armasi, Kuvayt arab iqtisodiy taraqqiyot jamg`armasi, Abu Dabi taraqqiyot jamg`armasi va OPEK ning Xalqaro taraqqiyot jamg`armasi, shuningdek, mamlakatimizning vazirlik va idoralari vakillari ishtirok etdi. Davra suhbati doirasida mamlakatimizning vazirlik va idoralari tomonidan energetika, yo`l infratuzilmasi, kommunal xo`jalik, ta`lim, ekologiya, irrigatsiya, qishloq infratuzilmasini rivojlantirish va boshqa sohalarda umumiy qiymati 1,6 milliard AQSh dollaridan ziyod 25 ta loyiha taqdimoti o`tkazildi. Shuningdek, Arab muvofiqlashtirish guruhining ushbu loyihalarni moliyalashtirish imkoniyatlari muhokama qilindi. Tadbir yakunida O`zbekiston 12 www.mfer.uz “Xalqaro hamkorlik\Xalqaro tashkilotlar” 22 Respublikasi va Islom taraqqiyot banki o`rtasida “Qishloq joylarda uy-joy qurilishini rivojlantirish” loyihasini moliyalashtirish bo`yicha qiymati 100 million dollarlik zayom bitimi imzolandi. ITB rahbarining O'zbekistonga bu galgi tashrifi asnosida qiymati 36 million AQsh dollariga teng “Toshkent shahrining tashqi yoritish tizimlarini modernizatsiya qilish va ularga energiya tejaydigan texnologiyalarni tatbiq etish” loyihasi bo'yicha moliyaviy bitim imzolandi. O'zbekistonning ITB hamkorligiga bu yil 10 yil to'ladi. Bu davr ichida qator amalga oshirilgan loyihalarning natijalari bilan tasdiqlanuvchi uzviy hamkorlikka erishildi. Joriy yilda mamlakatimizda ITB bilan munosabatlarning o'n yilligi nishonlanmoqda. O'tgan davr mobaynida yuksak darajadagi o'zaro anglashuv va mazmunan qator muvaffaqiyatli loyihalar bilan to'ldirilgan yaqin hamkorlik qaror toptirildi. Ushbu nufuzli xalqaro moliya tashkiloti bilan hamkorlik doirasida qiymati 186,4 million AQsh dollariga teng 10 loyiha amalga oshirildi. Hozirgi vaqtda qiymati 640,9 million dollarlik yana 10 loyihaning ijrosi davom etmoqda. 9 loyihani amalga oshirishga tayyorgarlik ko'rilmoqda, ularning moliyaviy qiymati 877,9 million dollarga teng. Shuningdek, texnikaviy hamkorlik doirasida ITB tomonidan O'zbekistonga 12 loyiha uchun 2,7 million dollarlik grantlar ajratilgan. Islom taraqqiyot banki mamlakatimiz sanoatini modernizatsiyalash, texnik va texnologik qayta jihozlashga hamda infratuzilmaga oid loyihalarni amalga oshirishda Arab muvofiqlashtirish guruhining moliya institutlari, jumladan, Saudiya taraqqiyot jamg'armasi, Kuvayt arab iqtisodiy taraqqiyot jamg'armasi, OPEK jamg'armasi, Abu Dabi taraqqiyot jamg'armasining investitsiya va kreditlarini jalb qilish borasida asosiy muvofiqlashtiruvchidir. Xususiy sektorni rivojlantirish bo'yicha Islom korporatsiyasi bilan kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni qo'llab-quvvatlashga doir loyihalarni amalga oshirish Islom taraqqiyot banki guruhi bilan hamkorlikning muhim yo'nalishlaridandir. Korporatsiya tomonidan kichik biznes loyihalarini moliyalashtirish uchun ajratilgan mablag'larning umumiy hajmi 83 million dollarni tashkil etadi. 23 Islom taraqqiyot bankining ijrochi direktorlari kengashi 2015 yil 10-mart kuni Sirdaryo viloyatidagi kanalizatsiya tizimini modernizatsiya qilish uchun O‘zbekiston hukumatiga 57,5 million dollar ajratilishini ma’qulladi. Umumiy qiymati 157 million dollar bo‘lgan loyiha Guliston, Shirin va Yangiyer shaharlarining kanalizatsiya tizimlarini kengaytirish va rekonstruksiya qilishni ko‘zda tutadi. Loyihani amalga oshirish muddati – 4 yil. Modernizatsiyani moliyalashtirish, shuningdek, xalqaro moliyaviy institutlarning kreditlari va O‘zbekiston tomonining mablag‘lari evaziga amalga oshiriladi. 24 XULOSA Xulosa o’rnida shuni aytish mumkinki, hozirgi globallashuv sharoitida xalqaro tashkilotlarning, xususan, moliyaviy-iqtisodiy tashkilotlarning o’rni tobora ortib bormoqda. Ular davlat, turli korxona tashkilotlarga qarzberib ularni moliyalashtiradi. Hozirgi kund dunyoda 100 dan ortiq xalqaro tashkilotlar mavjud bo’lib, ular turli yo’nalishlarda faoliyat olib boradi. O’zbekiston ham bir nechta xalqaro tashkilotlar a’zosi hisoblanadi. U Islom Taraqqiyot Bankiga 2003 yildan boshlab a’zolikka kirgan. Mamlakatimizning bank ustav kapitaliga qo’shgan xissasi 2,5 mln islom dinari, ya’ni 3,475 mln dollar bo’lib, bu har biri 10 mln dinarlik 250 bank aksiyasi bilan barobar edi. Bugungi kunga qadar mamlakatimiz va ITB o’rtasida bir qancha loyihalar amalga oshirilgan. Bank mamlakatimizda 2013-2014 yillarga bag’ishlangan dasturda qishloq joylarida uy-joy qurish masalasi o’rtaga qo’yilib, ITB tomonidan 100 mln Aqsh dollari shu sohaga ajratilgan. Tashkilotning asosiy maqsadi a’zo mamlakatlarning, sha’riatga asoslangan musulmon jamoalarining, iqtisodiy rivojlantirish va ijtimoiy taraqqiyotiga ta’sir o’tkazishdan iborat bo’lib, uning vazifalari quyidagilardir: aksionerlik kapitaliga vositalarni sarmoyalashtirish; ishlab chiqarish korxonalari va loyihalariga qarzlar berish; a’zo-davlatlarga iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishi maqsadida boshqa shakllarda moliyaviy yordam berish; aniq maqsadlar uchun tuziladigan maxsus fondlarni boshqarish; (nomusulmon davlatlardagi musulmon jamoalariga yordam fondi shular jumlasidan) moliyaviylashtirish uslublari vositasida moliyaviy resurslar yo’naltirish va depozitlarini qabul qilish; a’zo davlatlarga texnik yordam ko’rsatish; musulmon davlatlarning rivojlanishi bo’yicha tashkilot a’zolarini o’qitishda xizmatlar ko’rsatish. 25 Islom Taraqqiyot bankining yana muhim amalga oshiradigan vazifalaridan biri bu foizsiz kreditlar ajratishdir. Bunga sabab shuki, bank faoliyati sha’riyat qonunlari bilan tartibga solinadi. Islom dinida esa sudxo’rlik katta gunoh hisoblanadi. Islom Taraqqiyot Banki a’zo davlatlarga nafaqat moliyaviy tomondan, balki texnik jihatdan ham yordam beradi. Masalan, bank Mavritaniya, Maldiva, Tojikiston, Turkiya va Jibuti larga bunday yordamlarni ko’rsatadi. Bank kelgusidagi faoliyati doirasida o’z qarashlarini ishlab chiqqan bo’lib, u “IDB Vision 1440H” deb nomlanadi. Bunda hijriy 1440 yil, ya’ni 2019 yilga kelib bank jahondagi musulmon xalqlarining turmush tarzini yaxshilanishi, rivojlanishiga butunlay ko’mak beruvchi, islom qonuniyatlari asosida boshqariluvchi dunyodagi eng rivojlangan taraqqiyot banki bo’ladi deb bashorat qiladi. 26 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 1. Download 0.6 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|