Davlat geodezik balandlik tayanch tarmoqlari
Joydagi o’rni maxsus belgi (marka va reper) bilan belgilanadigan va absolut balandligi aniqlangan nuqtaga balandlik tayanch punkti deyiladi. Bunday punktlar yi’gindisi balandlik tayanch tarmoqlarini tashkil etadi. Balandlik tayanch tarmoqlari punktlarining absolut balandligi geometrik nivelirlab aniqlanadi. Shuning uchun balandlik tayanch tarmoqlari nivelirlash tarmoqlari deb ham yuritiladi.
Davlat nivelirlash tarmoqlari aniqlik darajasiga va barpo qilish tartibiga qarab , I, II, III va IV klass nivelirlash tarmoqlariga bo’linadi.
I klass nivelirlash yo’li asosan mamlakatimiz territoriyasidagi okeanlar va dengizlar sathini farazan tutashtiruvchi chiziqlar bo’yicha, masalan Boltiq dengizi sathidan Tinch okeaniga qadar, Shimoliy muz okeanidan Qora dengizga qadar o’tkaziladi va hokazo.
Tayanch so’zlar: nuqta, punkt, geodezik punkt, shoxobcha,reper, marka, geodezik belgi, triangulyatsiya, trilateratsiya, poligonometriya, astronomiya, geografik kenglik, geografik uzoqlik, uzunlik, radiogeodeziya, kosmik geodeziya, tarmoq, bazis, paralaktik, magistral tayanch tarmoq.
Nazorat savollari:
1. Geodezik tayanch tarmoqlarining turlari.
2. Geodezik tayanch tarmoqlari qanaqa uslublar bilan barpo etiladi?
3. Geodezik punkt deb nimaga aytiladi?
4. Triangulyatsiya, Poligonometriya uslubi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
“Muhandislik geodeziyasi” M. Y. Do’stmuhammedov Toshkent “O’zbekiston” 1998
www.kutubxona .uz
www.ziyonet.com
Do'stlaringiz bilan baham: |