O‘tkir o‘tanov «umumiy pedagogika nazariyasi va amaliyoti»

Umumiy o’rta ta’lim. 
 
Umumiy o‘rta ta‘lim bosqichlari quyidagilar: 
Boshlang‘ich ta‘lim(I-IV sinflar). Umumiy o‘rta ta‘lim(I-IX sinflar). Bu ta‘lim umumiy 
o‘rta ta‘lim olish uchun zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma asoslarini, savodxonlik tartib toptirishga 
qaratilgandir.  Boshlang‘ich  ta‘limga  bolalar  6-7  yoshdan  qabul  qilinadi.  Bu  masalani  tibbiyot, 
ruxshunos va o‘qituvchilardan tashkil topgan hay‘at hal qiladi. Agar bolaning jismoniy, aqliy va 
ruxiy  tomondan  rivojlanishi  o‘qish  faoliyatini  davom  ettirishga  imkoni  bo‘lsa,  unday  bolani  6 
yoshdan  qabul  qilinadi.  Boshlang‘ich  ta‘lim  o‘quvchilarni  maktabda  o‘qishning  ilk 
tayyorgarligini amalga oshiradi. 
 
Umumiy  o‘rta  ta‘lim  bilimlarning  zarur  hajmini  (boshlang‘ich  ta‘limda  o‘qish,  yozish, 
hisoblash,  hikoya  qilish,  rasm  chizish,  ko‘nikmalarini  bajarishga  o‘rgatish  bilan  umumiy 
ta‘limda  o‘qishga  tayyorlaydi)  beradi,  mustaqil  fikrlash,  tashkilotchilik  qobiliyati  va  amaliy 
tajriba  ko‘nikmalarini  rivojlantiradi,  dastabki  tarzda  kasbga  yo‘naltirishda  va  talimning 
navbatdagi  o‘rta  maxsus,  kasb-hunar  bosqichini  tanlashga  yordam  beradi.  To‘qqiz  yiliik  (I-IX 
sinflar) o‘qishdan iborat umumiy o‘rta ta‘lim majburiydir. 
 
Bolalarning  qobiliyatini  rivojlanitrish  uchun  ixtisoslashtirlgan  maktablar  tashkil  etilishi 
mumkin. Masalan: sport, san‘at, musiqa va boshqa fanlar bo‘yicha ham maktablar tashkil etilish 
mumkin.