Sayfi Saroyining zamondosh shoirlariga she'riy javoblari. Sayfi Saroyi o‘z zamondoshlaridan Mavlono Qozi Muhsin, Mavlono Is’hoq, Mavlono Imod Mavlaviy, Ahmad Xoja as-Saroyi, Abdul Majid, To‘g‘li Xoja, Hasan o‘g‘li, Xorazmiy kabi shoirlaming she’rlariga bir vaznda va bir xil qofiyada javob aytgan. Sayfi Saroyining va o‘sha shoirlaming g‘azallari shundan dalolat beradiki, Misrdagi turkiy xalqlar adabiyotida g‘azal janri Xuroson va Movarounnahr shoirlarining g‘azalchiligi da- rajasida yuqori saviyada yozilgan. Bu shoirlaming aksariyati taxallusi- dan ham ma’lumki, ular Oltin 0‘rdadan, 0‘rta Osiyodan borib, o‘sha yerda o'mashib qolganlar va Oltin 0‘rdadagi adabiy an’anani, xususan, g‘azalchilikni davom ettirganlar. Ayniqsa, Sayfi Saroyining g‘azallarida so‘z o‘yinidan foydalanish mahorati bunga bir dalildir. Namuna sifatida Ahmad Xoja as-Saroyining g'azalini va Sayfi Saroyining javob g‘azalini keltirish kifoya:
Ahmad Xoja as-Saroyi aytur: rahmat ul-Allohu
Dilbarimning ul sadaf tek og‘zida dur bor erur, La’lining shavqinda tun-kun diydalar dur bor emr.
Zulfi sunbultek, bo‘yi sarv yenglari gulzor emr, Bo‘yini ko‘rmaga bir dam bulbulu gul zor erur.
Jon olib husnun sotar bu ne ajab bozor emr,
Yo magar oshiqlarig'a noz etib bezor emr.
Ravza yanglig‘ xus bog‘inda yonog‘i nor erur, Hajm ishqi ko‘ngullami yoqarg‘a nor erur.
Banda Ahmadni bek tabg‘inda xush asror erur
Kim, aning she’ri so‘zlari asror erur.
Ul vazn va ul qofiyada Sayfi Saroyi aytur
Dilbarimning zulfi sunbul, chehrasi gulzor emr, Bo‘yina oshuq sanavbar, yuzina gul zor erur.
Og‘zi fistuq, ko‘rki tangsuq, o‘zi mushfiq yor erur, Husnining chovi Xitovu Chin ichinda bor erur.
Asli alchin, so‘zlari chin, ko‘zlari totor erur,
Ming yashar har kim, dudog‘i sharbatin totor erur.
Ishqining elchisina ko‘nglim munaqqish dor erur, Zulfina tushkan ko‘ngullaming maqomi dor erur.
Nechakim ishqi o‘ti bu jon ichinda bor erur,
Qahrabo uzra ko‘zumdin dambadam dur bor erur.
Shahd so‘zi, orif o‘zi, voqifi asror erur,
Vasl bo‘stonida xush oshiqlarin asror erur.
Vasfina Sayfi Saroyining ishi ash’or erur,
Andin o‘zga birla oshiqqa yemak osh or erur
Do'stlaringiz bilan baham: |
