O‘zbek adabiyoti tarixi (Eng qadimgi davrlardan XV asrning hirinchi yarmigacha)


Download 2.59 Mb.
bet195/237
Sana02.06.2024
Hajmi2.59 Mb.
#1835179
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   237
Bog'liq
O\'zbek adabiyoti tarixi. Raxmonov N. (1)

Savol va topshiriqlar

  1. Haydar Xorazmiy haqida qaysi manbalarda madumotlar bor? Sharhlab bering.

  2. Nizomiyning “Maxzan ul-asror” dostoni tuzilishini aytib bering.

  3. Nizomiy dostonidagi “No‘shiravon va uning vaziri hikoyati” mazmunini so‘zlang.

  4. Haydar Horazmiyning “Maxzun ul-asror”ida qanday masalalar ko‘tarilgan?

  5. Xorazmiy oqillar va oriflarga nisbatan qanday iboralarni ishlata- di? 0‘sha iboralarni sharhlang.

  6. Bo‘z to‘quvehi kampir va bazzoz hikoyati” mzmunini so'zlab bering.

  7. Hotam Toy hikoyati” mazmunini so‘zlab bering.

  8. Mahmud G‘aznaviy haqida hikoyat”da qanday masalalar ko‘tarilgan?

Lutfiy (1366-1465)
Reja:

  1. Lutfiyning o‘zbek adabiyoti tarixida tutgan o‘rni

  2. Lutfiy ijodining janrlar tasnifi, g‘azallari maznuni.

  3. Lutfiyning ruboiy va tuyuqlari.

  4. Lutfiy ijodida fard va xalq og‘zaki ijodi janrlari.

  5. Lutfiy - mutasavvuf

  6. Lutfiy temuriy shahzodalar homiyligida.

Tayanch so‘z va iboralar: malik ul-kalom, tarixiy va ilmiy manba- lar, she ’r, devon, matla ’a, masnaviy, suluk, tatabbu, qasida, g 'azal.
Lutfiyning o‘zbek adabiyoti tarixida tutgan o‘rni. Lutfiy XIV asming oxiri XV asm ng o‘rtalarida yashab ijod qildi. Mavlono Lut­fiy o‘z zamondoshlari orasida “malik ul-kalom” (Alisher Navoiy ta’rifi), “so‘z lutfida yagonai davron” (Xondamir ta’rifi) shoir sifatida shuhrat qozondi. Uning bizgacha yetib kelgan asarlari tarixiy va ilmiy manbalar- da Lutfiy taxallusi bilan berilgan. Mavlono Lutfiy turkiy va fors tillarida ijod qildi.
Alisher Navoiy Mavlono Lutfiy haqida bir necha asarida to‘xtaladi. Bu, shubhasiz, Lutfiy ijodining jahonshumul mavqei va sermahsulligi sababidandir.
Shoirning ijodi juda erta boshlanib, umrining so‘nggi kunlarigacha ham ijod bilan mashg‘ul bo‘lgan. Manbalarda xabar berilishicha, shoir “uftad” radifli g‘azalini 99 yoshida - vafot etgan yili yoza boshlagan. Navoiyning aytishicha, Lutfiy bu g‘azalini tugata olmagani uchun, uni davom ettirib tugatishni Abdurahmon Jomiyga vasiyat qilgan. Jumladan, Navoiy “Majolis un-nafois” asarida Lutfiy to‘g‘risida ma'lumot bergan- da, yuqoridagi she’r haqida ham to‘xtaladi: “Mavlono Lutfiy (alayhir- rahma) - o‘z zamonining malik ul-kalomi erdi, forsiy va turkiyda naziri yo‘q erdi, ammo turkiyda shuhrati ko‘prak erdi va turkcha devoni ham mashhurdur va mutaazzir ul-javob matla’alari bor, ul jumladin biri bu- durkim:

Download 2.59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   237




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling