Oʻzbek filologiyasi fakulteti 208-guruh talabasi Ilyasova Mohinurning


Download 239.57 Kb.
bet8/10
Sana04.02.2023
Hajmi239.57 Kb.
#1163959
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
dialektologiya hisobot

taqsim son.

-tädän;
Bittadan - [bittädän]
Ikkitadan - [ikkitädän]


  • jamlovchi son.

-āv;
Toʻrtovimiz - [törtāvimiz]

-älä;
Toʻrtala qiz - [törtälä qiz]


  • dona son.

-tä;
Beshta - [beštä]
Oʻnta - [öntä]



  1. Olmosh turlarini yozing.

  • Kishilik olmoshlari.

Shevamizda kishilik olmoshlari birlik va koʻplik shakllaridan unumli foydalaniladi.
Men – [men] Biz – [biz]
Sen – [sen] Siz – [siz]
U – [ü] Ular – [ülär]


  • Oʻzlik olmoshi.

Oʻzlik olmoshi oʻz soʻzi va bu soʻzga egalik qoʻshimchalarini qoʻshish orqali yasaladi.
Oʻzim – [özim]
Oʻzi – [özi]
Oʻzingiz – [öziƞiz]


  • Soʻroq olmoshlari.

Kim – [kim]
Nima – [nimä]
Qayer – [qäjer]
Qanday – [qänäqä]
Qachon – [qäčān]


  • Gumon olmoshi.

Shevamizda gumon olmoshi –dir va –ällä affiksi orqali yasaladi.
Kimdir – [kimdir]
Nimadir – [nimädir]
Qachondir – [qäčāndir]
Allakim – [älläkim]
Allanima – [ällänimä]


  • Belgilash olmoshi.

Hamma – [hämmä]
Barcha – [bärčä]
Har kim – [här kim]
Har nima – [här nimä]


  • Boʻlishsizlik olmoshi.

Shevamizda boʻlishsiz olmoshi soʻroq olmoshiga hech soʻzini qoʻshish orqali yasaladi.
Hech kim – [heč kim]
Hech qanday – [heč qändäj]


  • Koʻrsatish olmoshi.

U – [ü]
Bu – [bü]
Shu – [šü]
Mana shu – [mänä šü]
Mana bu – [mänāv]
Ana bu – [änāv]


  1. O‘tgan zamon fe'llari tuslanishiga misollar yozing

Oʻtgan zamon aniqlik fe’li.
Birlik
Anglading - [ äƞlädiƞ]
Anglading – [ äƞlädiƞ]
Angladi - [äƞlädi ]

Koʻplik
Angladik – [ äƞlädik]
Angladingiz – [ äƞlädiz]
Angladilar - [ äƞlädilär]

Tugallanmagan o`tgan zamon fe`li.
Birlik:
Qilardim – [ Qilärdim]
Qilarding – [ qilärdiƞ]
Qilardi – [Qilärdi ]
Ko`plik :
Qilardik – [ Qilärdik]
Qilardingiz – [Qilärdiz ]
Qilardi – [Qilärdi ]

  1. Hozirgi zamon fe'llari tuslanishiga misollar yozing (2 ta shakl).

Aniq hozirgi zamon fe`li.
Birlik :
Bajaryapman – [ Bäǯärjäpmän]
Bajaryapsan – [ Bäǯärjäpsän]
Bajaryapti – [ Bäǯärjäpti]
Ko`plik :
Bajaryapmiz – [ Bäǯärjäpmiz]
Bajaryapsiz – [ Bäǯärjäpsiz]
Bajaryapti – [ Bäǯärjäpti]

Hozirgi –kelasi zamon fe`li.
Birlik :
Kelaman – [ Kelämän]
Kelasan – [ Keläsän]
Keladi – [ Kelädi]
Ko`plik:
Kelamiz – [ Kelämiz]
Kelasiz – [ Keläsiz]
Keladi (lar) – [ Kelädilä]

  1. Кelasi zamon fe'llari tuslanishiga misolar yozing (3 ta shakl).

Kelasi zamon aniq fe`li.
Birlik:
Ketmoqchiman – [ ketmāqčimän]
Ketmoqchisan – [ ketmāqčisän]
Ketmoqchi – [ kegtmāqči]
Ko`plik :
Ketmoqchimiz – [ ketmāqčimiz]
Ketmoqchisiz – [ketmāqčisiz]
Ketmoqchi (lar) – [ketmāqčilär]

Kelasi zamon gumon fe`li.
Birlik:
Borarman – [ bārämän]
Borarsan – [ bārärsän]
Borar – [ bārär]
Ko`plik :
Borarmiz – [bārärmiz]
Borarsiz – [ bārärsiz]
Borar (lar) – [bārišär]

Birlik :
Bajaraman – [ bäǯärämän]
Bajarasan – [bäǯäräsän]
Bajaradi – [bäǯärädi]
Ko`plik :
Bajaramiz – [ bäǯärämiz]
bajarasiz – [ bäǯäräsiz]
Bajaradi – [ bäǯärädi]



  1. Download 239.57 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling