O„zbek tilini o„qitish metodikasi (kognitiv-pragmatik yondashuv asosida)

i– unli, tilning yotiq holatiga ko‗ra til oldi, tilning tik holatiga ko‗ra tor, lablar ishtirokiga ko‗ra lablanmagan;
l– undosh, hosil bo‗lish o‗rniga ko‗ra til oldi, hosil bo‗lish usuliga ko‗ra yon tovush, ovoz va shovqin ishtirokiga ko‗ra jarangli, ovoz va shovqin miqdoriga ko‗ra sonor;
a–unli, tilning yotiq holatiga ko‗ra til oldi, tilning tik holatiga ko‗ra keng, lablar ishtirokiga ko‗ra lablanmagan;
116
t– undosh, hosil bo‗lish o‗rniga ko‗ra til oldi, hosil bo‗lish usuliga ko‗ra portlovchi, ovoz va shovqin ishtirokiga ko‗ra jarangsiz, ovoz va shovqin miqdoriga ko‗ra shovqinli;

n– undosh, hosil bo‗lish o‗rniga ko‗ra til oldi, hosil bo‗lish usuliga ko‗ra burun tovushi, ovoz va shovqin ishtirokiga ko‗ra jarangli, ovoz va shovqin miqdoriga ko‗ra sonor;
ng– undosh, hosil bo‗lish o‗rniga ko‗ra sayoz til orqa, hosil bo‗lish usuliga ko‗ra burun tovushi, ovoz va shovqin ishtirokiga ko‗ra jarangli, ovoz va shovqin miqdoriga ko‗ra sonor.

2. 
   
   Leksik tahlilda so„zning leksik jihatiga e‟tibor qaratiladi. Chunonchi, Ona tili–bu millatning ruhi gapining leksik tahlili quyidagicha amalga oshiriladi:
   

1. leksik ma‟no turiga ko„ra: ona tili–bir ma‟noli so„z, bu– bir ma‟noli so„z, millat– bir ma‟noli so„z, ruh– ko„p ma‟noli so„z;

   
   

2. ma‟no ko„chishiga ko„ra: ona tili–ko„chmagan, bu– ko„chmagan, millat– ko„chmagan, ruh– metafora usulida ko„chgan;

   
   

4. ishlatilish doirasiga ko„ra: barchasi umumiste‘moldagi so‗zlar;

   
   

5. shakl va ma‟no munosabatiga ko„ra: ona tili[o„zbekcha]– ma‟nodoshi–; shartli antonimi–chet tili; uyadoshi–o„zbek tili, davlat tili; omonimi–; bu[o„zbekcha]–ma‟nodoshi–u, shu, ana shu; shartli antonimi–anovi; uyadoshi–barcha ko„rsatish olmoshlari; omonimi–; millat [arabcha] – ma‟nodoshi–xalq; shartli antonimi–olamon, to„da, guruh; uyadoshi–elat, xalq, davlat, mamlakat; omonimi–; ruh[arabcha]– ma‟nodoshi–jon, shuur, siyrat; shartli antonimi–o„lik; uyadoshi– jon, shuur, siyrat, kayfiyat, asos; omonimi–I– jon, shuur, siyrat; II–rangli metall;

   
   

6. tuzilishiga ko„ra: ona tili (qo„shma so„z); bu (sodda tub so„z);

   
   

millatning (sodda tub so„z); ruhi (sodda tub so„z).

3.