O‘zbek1ston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

jadval

Iqtisodiy tahlilda qoilaniladigan taqqoslashning asosiy turlari

Taqqoslash turlari	Taqqoslash maqsadi
1. Ko‘rsatkichlaming haqiqatdagi darajasini reja maTumotlari bilan qiyoslash	Reja bajarish darajasini nazorati va baholash, uni jadallik darajasini, foydalanilmagan ichki xojalik rezervlarini aniqlash
2. Ko ‘rsatkichlaming haqiqatdagi darajasini tasdiqlangan me'yor va standartlar bilan qiyoslash	Resurslardan tejamli foydalanish nazorati
3. Ko‘rsatkichlaming haqiqatdagi darajasini o‘tgan yillar maTumotlari bilan qiyoslash	Iqtisodiy hodisalar va jarayonlar- ning rivojlanish tendensiyalari va sur’atlarini belgilash
4. Tahlilga qilinayotgan korxonaning ko‘rsatkichlar darajasini sohaning etakchi korxonalar faoliyati ko‘rsatkichlari bilan qiyoslash	Korxonaning raqobatdoshligini baholash va uning faoliyati natijalarini yaxshilash rezervlarini aniqlash
5. Tahlilga tortilgan korxonaning ko‘rsatkichlar darajasini sohaning korxonalar faoliyati o‘rtacha ko‘rsatkichlari bilan qiyoslash	Bozordagi o‘sha sohaning boshqa korxonalari o‘rtasidagi korxona- ning holatini aniqlash va uni raqobatdoshligi va tadbirkorlik

	risklarini baholash
6. Parallel va dinamik qatorlami qiyoslash	0‘rganilayotgan hodisalar o‘rta- sida aloqa shakllari mavjudligi va yo‘nalishini belgilash
7. Boshqaruv qarorlari turli variantlarini qiyoslash	Qaroming yanada optimal va- riantini tanlash
8. Qandaydir omil o‘zgarishidan av- valgi va keyingi faoliyat natijalarini qiyoslash	Faoliyat natijalari ta'sirchanligiga o‘rganilayotgan omillar o‘zgarishi darajasini baholash
9. Tadqiq etilayotgan davrda turli ko‘rsatkichlaming o‘sish sur’atlarini qiyoslash	Tahlil qilinayotgan korxona sha- roitida iqtisodiy qonunlar namoyon boTishi xarakterini o‘rganish
10. Turli davrda bir ko'rsatkichning o‘sish sur'atini qiyoslash	Bir soat, smena, ish kuni, yil davomida resurslardan foydalanish toTiqligiga ulaming ta'sirchan- ligini baholash

Awal qayd qilinganidek, iqtisodiy tahlilning vazifalaridan biri tizimli nazorat va qo‘yilgan maqsadlarga erishish bo‘yicha korxonalar faoliyatini har tomonlama baholash hisoblanadi. Bunda haqiqatdagi ma'lumotlami rejadagi bilan taqqoslash zarurligiga shartlangan. Bunday taqqoslash oy, chorak yoki yil rejasini bajarish darajasini aniqlashga, mo‘ljal parametrlardan og‘ishni aniqlash, yechimini talab qiluvchi muammolami aniqlashga imkon beradi.

2.