O'zbekiston respublik asi oliy va o'rta m axsus ta 'lim vazirligi m irzo ulug bek nom idagi o'zbekiston

ega. Shu mehnat jarayonida notiq muayyan mavzu materiallarini o'z 
ongiga singdirib oladi.
Notiq uchun adabiy til normalarini egallash hamda o'zining 
notiqlik mahoratini oshirishda badiiy adabiyot namunalarini o'qish, 
o'rganish, taniqli notiqlarning nutqlarini kuzatish va o'rganish, tele­
radio nutqiga e'tibor berish, gazeta va juranallar tiliga amal qilish 
ham notiq nutqining go'zallashuviga, tinglovchilar e'tiboriga tushi- 
shiga sabab bo'ladi. Notiq o'z mahoratini shu kabi yo'llar bilan 
oshirib boradi.
M u allim nin g inson iylik t'azilati va notiqlik m ahorati
Avvalo, muallim tarbiyachi va ta'lim beruvchi inson. Shu 
ma'noda muallim m a'naviy-axloqiy jihatdan qalbi pok, ilmi etuk 
inson bo'lishi kerak. Muallimning tili va dili bir-biriga mutanosib 
bo'lm og'i, so'zi va amaliy faoliyatida muntazzam muvofiqlik bo'l- 
mogi juda muhim. Tashqi ko'rinishi yoqim li, istarasi issiq, yuzida 
nim tabassum sezilib turishi lozim. Har bir so'zida mayinlik, gapir- 
gan gaplarida muloyimlik va shirinlik sezilib turmog'i darkor. U 
doim o ozoda va shinam kiyinishi muhimki, pala-partish kiyinish, 
soch-sog'ollarini o'stirib yurishi muallimga yarashmaydi. Chunki 
undan ta'lim va tarbiya olayotgan shogirdlari unga katta ishonch 
bilan qarab, uning ko'p jihatlarga havas bilan qaraydi va unga taqlid 
qila boshlaydi. O 'z navbatida muallim ham o'zi ta'lim-tarbiya 
berayotgan shogirdlariga mehribon va talabchan bo'lishi kerak. 
Agar 
muallimning shogirdlari qizlar bo'lsa, o'zining qiziday ko'rishi, 
shogirdlari o'g'il bolalar bo'lsa, o'zining o'g'illariday ко'rib 
muomala qilishi, shogirdlariga hech qachon ta'magirllk ko'zi
85

---