Oʻzbekiston Respublikasi Mavzu: Alkinlarning olinishi xossalari


Alkinlar va kumush ammiakatining yoki bir valentli misning reaksiyasi yuqori sifatli uch bogʻ hisoblanadi


Download 0.73 Mb.
bet3/4
Sana17.06.2023
Hajmi0.73 Mb.
#1527884
1   2   3   4
Bog'liq
Gulshanoy 2023

Alkinlar va kumush ammiakatining yoki bir valentli misning reaksiyasi yuqori sifatli uch bogʻ hisoblanadi:

Alkinidlarning nukleofil almashinish reaktsiyalariTahrirlash Alkinidlar kuchli nukleofil hisoblanadi va oson reaksiyaga tushadi:

Shuningdek, atsetilen gomologlarini sintez qilishda keng qoʻllaniladi:

Vodorod xlorid bilan reaksiya kirishganda avval gaz holatdagi vinikxlorid, agar reaksiya yana davom etsa, dixloretan hosil boʻladi:

GidratlanishTahrirlash Gidratlanish (suv qoʻshib olish) reaksiyasi simob (II) sulfati ishtirokida boradi. Ushbu raeksiyani 1881-yil M. G. Kucherov kashf etgan. Sanoatda sirka aldegidi shu usulda oʻzlashtiriladi. Gidratlanish reaksiyasining borishida simobning ikki valentli kationi qaytarilib, bugʻlari zaharli metall — simobga aylanadi.

Polimerlanish reaksiyasiTahrirlash Atsetilen 450 — 500 °C gacga qizdirilib faollashtirilgan koʻmirning ustidan oʻtkazilsa, atsetilen benzolga aylanadi. Al(C2H5)3-Ti(OC4H9)4

Boshqa reaksiyalarTahrirlash Atsetilenni xlorlash uchun suvli eritmalarda mis (II) xloridi taʼsirida dixloratsetilen olish mumkin:

Atsetilen kondensatsiyasi

Atsetilen suvda kam erisa-da, atseton kabi organik eritmalarda yaxshi eriydi. Tarkibida uglerodning massa ulushi katta boʻlganligi uchun atsetilen hidli alanga bilan yonadi. Atsetilen yonganda juda koʻp miqdorda issiqlik ajralganligi uchun (3000 °C gacha) metallarni qirqish va payvandlashda ishlatiladi. Kislorod yoki havoga aralashganda portlash qobilyati ustun boʻlganligi tufayli atsetilenning maxsus oq rangli ballonlariga qizil rangda „Atsetilen“ degan yozuv yoziladi va u ana shu ballonlarda saqlanadi. Sanoatda atsetilendan sirka aldegidi, sirka kislotasi, etil spirti, sintetik kauchuk, plastmassalar va boshqa koʻpgina moddalar olinadi.

HAVOLALAR

  • Строение тройной связи C≡C (раздел 6.1.)“Интерактивный мультимедиа учебник "Органическая химия". Самарский ГУ, Кафедра органической, биорганической и медицинской химии. 9-may 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 22-iyul 2009-yil. Wayback Machine saytida arxivlandi (2013-05-09).
  • ↑ Ацетилен // Химическая энциклопедия / Главный редактор И. Л. Кнунянц. — M.: «Советская энциклопедия», 1988. — Т. 1. — С. 428-431.
  • ↑ „Физические свойства алкинов“. Обучающие энциклопедии. Химия. 15-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 22-iyul 2009-yil. Wayback Machine saytida arxivlandi (2009-02-15).
  • ↑ Полиацетилен // Химическая энциклопедия / Главный редактор И. Л. Кнунянц. — M.: «Советская энциклопедия», 1988. — Т. 3. — С. 1215-1216.
  • ↑ Кадио-Ходкевича реакция // Химическая энциклопедия / Главный редактор И. Л. Кнунянц. — M.: «Советская энциклопедия», 1988. — Т. 2. — С. 550-551.

Download 0.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling