O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti

dastur bilan boshqariladigan texnologik uskunalar, robotlashgan texnologik komplekslari, 
moslanuvchan ishlab chiqarish modullari hamda avtomatik ravishda ishlashni ta’minlash 
tuzilmalarini o’ziga mujassamlashtirgan ishlab chiqarish tizimidir. MICHT belgilangan davr 
mobaynida erkin mahsulot nomenklaturasi doirasida ishlab chiqarishni avtomatik ravishda bajarish, 
chiqarilayotgan mahsulot o’zgarganda esa, tizim elementlarini yangi mahsulotni chiqarish uchun 
avtomatlashtirilgan tarzda qayta sozlanishini ta’minlab beradi. 

---

MICHT– bu mashinasozlik ishlab chiqarish sohasida avtomatlashtirilgan va qayta 
sozlanadigan dastgoh-uskunalar va hisoblash texnikasiga asoslangan ishni tashkil etish 
bo’yichatubdan yangi tizim. MICHT ishchilarni minimal ishtirokida yoki ishtirokisiz ishlab 
chiqarishni avtonom ravishda yo’l qo’yishga imkoniyat yaratadi. 
MICHTning asosiy tarkib qismlari quyidagilardan iborat: 1) robotlashgan texnologik 
komplekslari (RTK); 2) moslanuvchan ishlab chiqarish modullari (MICHM); 3) raqamli dastur 
bilan boshqariladigan dastgohlar (RDBD); 4) avtomatik ishlashni ta’minlovchi tizimlar (AITT). 
RTK- bu texnologik uskuna, sanoat roboti va ta’minlovchi vositalardan tashkil topgan va 
avtonom ravishda ishlashga moslashgan majmua (tuzilma). 
MICHM– raqamli dastur bilan boshqariladigan texnologik uskunadan tashkil topib, 
belgilangan mahslot nomenklaturasini tayyorlash va mahsulotni ishlab chiqarishi bilan bog’lik 
barcha funktsiyalarni bajarishga moslashgan tuzilma. 
ITT– ishlab chiqarish bilan bog’langan va uning ishini ta’minlaydigan hamda elektron 
hisoblash mashinalari orqali boshqariladigan avtomatlashtirilgan tizimlar majmuasi. ITT ning 
tarkibi quyidagi tizimlardan tashkil topishi mumkin (rasm 4). 
Rasm 4. Ishlashni ta’minlovchi tuzilmalar tarkibi: ATST – avtomatlashtirilgan 
transport-ombor tizimi; AATT - avtomatlashtirilgan asboblar bilan ta’minlash tizimi; 
ATT - avtomatlashtirilgan tekshiruv tizimi; ICHABT - ishlab chiqarishni avtomatik 
boshqarish tizimi; CHCHTT - chiqindilarni chiqarib tashlash tizimi; ALT - avtomatlashtirilgan 
loyihalash tizimi; TJALT - texnologik jarayonlarni avtomatik loyihalash tizimi 
Yuqoridagilarni umumlashgan holda MICHTning elementar tuzilish sxemasi
quyidagicha bo’ladi (rasm 5): 
Rasm 5. Moslanuvchan ishlab chiqarish tizimining elementar tuzilish sxemasi