O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim va fan innovatsiyalar vazirligi Mirzo Ulug’bek nomidagi

Faoliyatda nima oʻzgardi?
Qonun ijodkorligi oʻziga xos murakkab usul va vositalar majmuidan iborat boʻlib, jamiyatda huquq normasiga boʻlgan ehtiyojni aniqlashdan to tegishli normativ-huquqiy hujjat kuchga kirib, ijrosi monitoringini amalga oshirishgacha boʻlgan barcha jarayonni qamrab oladi.
Aytish joizki, huquqiy davlat va fuqarolik jamiyatining shakllanishida qonunchilikning maqbulligi, mukammalligi, xalqchilligi va samaradorligini taʼminlash muhim ahamiyatga ega. Qisqacha aytganda, jamiyat va davlat taraqqiyoti qonun ijodkorligi faoliyatining sifatiga bogʻliqdir.
Shu sababli, parlament faoliyatida ishlar yangicha yondashuv asosida tashkil etilmoqda. Jumladan, qonun ijodkorligi faoliyati samaradorligini yaxshilash borasida tizimli ishlar amalga oshirilishi natijasida, agar 2015-yilda deputatlar tomonidan qonunchilik tashabbusi tartibida bor-yoʻgʻi 8 ta, 2016-yilda 11 qonun loyihasi kiritilgan boʻlsa, 2017-yilda 27 ta, 2018-yilda 23 ta va joriy yilning oʻtgan davrida 17 tani tashkil etdi. Milliy parlamentimizda bunday koʻrsatkich avval boʻlmagan.
Yana bir muhim jihat. Qonunchilik palatasi tomonidan koʻrib chiqilgan qonun loyihalari soni oʻrta hisobda qariyb 2,8 baravarga oshdi. Agar 2016-yilda quyi palata 49 ta qonun loyihasini koʻrib chiqqan boʻlsa, 2018-yilda bu raqam 135 tani tashkil etdi. Oʻtgan davr mobaynida palataga kiritilgan 68 ta qonun loyihasi qayta ishlanib, 
60 — 85 foiz oʻzgartirildi.
Parlamentda toʻgʻridan-toʻgʻri amaliyotda qoʻllanadigan qonunlarni tayyorlashga jiddiy kirishildi. 2018-yildagi “Xususiy bandlik agentliklari toʻgʻrisida”, “Urugʻchilik toʻgʻrisida”, “Oʻsimliklar karantini toʻgʻrisida”, “Davlat bojxona xizmati toʻgʻrisida”, 2019-yildagi “Qurol toʻgʻrisida”, “Turizm toʻgʻrisida”, “Shaxsga doir maʼlumotlar toʻgʻrisida”, “Qishloq xoʻjaligiga moʻljallanmagan yer uchastkalarini xususiylashtirish toʻgʻrisida”gi va boshqa qonunlar shular jumlasidandir.
Shu bilan birga, konsepsiya ijrosi doirasida joriy yilning 26-mart kuni Oliy Majlis palatalarining qoʻshma qarori bilan 2 ta muhim hujjat qabul qilindi.
Xususan, shu vaqtga qadar qonun va qonunosti hujjatlari tarqoq holda yuridik-texnik jihatdan rasmiylashtirib kelingan boʻlsa, normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini, shuningdek, ularga ilova qilinayotgan axborot-tahliliy materiallarni yuridik-texnik jihatdan rasmiylashtirishning yagona uslubiyoti tasdiqlanishi bilan bu muammolar oʻz yechimini topdi. Ayni paytda mazkur uslubiyot normativ-huquqiy hujjatlarning nafaqat texnik jihatlarini, balki ularda aks etishi zarur boʻlgan tarkibiy qismlarni, shuningdek, hujjatga ilova qilinadigan axborot-tahliliy materiallar mazmuniga qoʻyilgan talablarni ham aniq belgilab berdi.
Qabul qilingan yana bir muhim hujjat, bu — toʻgʻridan-toʻgʻri amal qiluvchi qonunlarda tizimlashtirilishi va unifikatsiya qilinishi lozim boʻlgan qonun hujjatlarini qayta koʻrib chiqish boʻyicha “Yoʻl xaritasi”dir. Unda aksariyat qonunosti hujjatlarini yaxlit qonun shakliga keltirishga qaratilgan 60 ga yaqin qonunlarni qabul qilish boʻyicha aniq vazifalar belgilab olindi. “Yoʻl xaritasi”da oʻxshash munosabatlarni tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tizimlashtirgan holda 2019-yilda 25 ta, 2020-yilda 19 ta va 2021-yilda 17 ta qonun loyihasini qayta koʻrib chiqish nazarda tutilgan. Xususan, Sogʻliqni saqlash, Investitsiya, Ekologiya kodekslarini va boshqa muhim qonunlarni qabul qilish nazarda tutildi. Birgina misol, “Advokatlik faoliyati va advokatura toʻgʻrisida”gi qonunning qabul qilinishi bilan advokatura institutiga oid 2 ta qonun va 10 dan ortiq qonunosti hujjatlari tizimlashtiriladi. Oʻtgan vaqt davomida Saylov kodeksi, “Valyutani tartibga solish toʻgʻrisida”gi va boshqa qonunlar qabul qilindi.
Taʼkidlash joizki, “Yoʻl xaritasi”da umumiy tusdagi, harakatsiz va huquqni qoʻllash amaliyotiga taʼsir etmaydigan qonun hujjatlarini qayta koʻrib chiqish, idoraviy normativ-huquqiy hujjatlarni qisqartirish kabi muhim masalalar ham qamrab olingan. Shu asosda 200 ga yaqin qonunlar va 500 dan ziyod qonunosti hujjatlari tizimlashtiriladi.