O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakulteti «Tasdiqlayman»


Qo’l ishlari va uni bajarishda ishlatiladigan asbob uskunalar haqida dars ishlanma


Download 0.86 Mb.
bet9/9
Sana23.06.2023
Hajmi0.86 Mb.
#1651271
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
ERGASHEV MUHAMMAD O’GIL BOLALAR KIYIMLARINING BICHILGAN BO\'LAKLARIGA ISHLOV BERISH

2.2. Qo’l ishlari va uni bajarishda ishlatiladigan asbob uskunalar haqida dars ishlanma
Sana
Mavzu: Qo’l ishlari va uni bajarishda ishlatiladigan asbob uskunalar haqida umumiy ma’lumot.
Dars maqsadi:
a) Ta’limiy maqsad: o’quvchilarga O’gil bola ko’ylagi va bog’ichli qalpoqcha chizmasini chizish bo’yicha amaliy va nazariy bilimlar berish. Amaliy mehnat ko’nikmalarini hosil qilish
b) Tarbiyaviy maqsad: o’quvchilarda estetik didni shakllantirish.
s) Rivojlantiruvchi maqsad:Amaliy ish orqali o’quvchilarning shaxsiy psixologik xususiyatlarini diqqati va xotirasini rivojlantirish
Dars turi: Yangi tushuncha, bilimlarni shakllantiruvchi
Darsda foydalaniladigan metodlar: An’anaviy (amaliy ish)
Darsda foydalaniladigan jihozlar: ko’rgazmali va didaktik materiallar:rasm va chizmalar
Darsning tarkibi
Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlsh, sinf xonasi va o’quvchilarni darsga tayyorlash, o’quvchilarni ish qurollari va ish joyini tekshirish.
O’tilgan mavzuni mustahkamlash:
Masshtabli lineyka nima? U qanday maqsadlarda ishlatiladi?
Bichish tikish haqida ma’lumot bering.
o’lchov gavdaning qaysi tomonidan olinadi?
Gavdadan qanday o’lchovlar olinadi? O’lchovlar qanday yoziladi?
TXQ va SGT haqida nimalarni bilasiz?
Yangi mavzuning bayoni:
O’gil bola ko’ylagi bir necha qismlardan, ya’ni ko’krak qismi, bog’ichi, belbog’i, etagi va cho’ntagidan iborat bo’lib, ular alohida-alohida tayyorlanib, so’ngra o’zaro biriktiriladi.
Kokrak qishli o’gil bola ko’ylagi chizmasini chizish
Asbob va moslamalar:masshtabli chizg’ich, burchakli chizg’ich, qalam, - TM va 2M, o’chirg’ich, albom.
O’gil bola ko’ylagining chizmasini chizish uchun quyidagi jadvallar to’ldiriladi.
O’gil bola ko’ylagining razmeri 36 , bo’yi 134 sm
O’gil bola ko’ylagi o’lchovi

N

O’lchovlar
belgisi

O’lchov nomlari

Standart o’lchov

Mening o’lchovim

1

KQU

Ko’krak qismining uzunligi

15 sm




2

KU

O’gil bola ko’ylagi uzunligi

35 sm




3

Bel A yarmi

Bel aylanasining yarmi

31 sm




4

BkA yarmi

Bo’ksa aylanasining yarmi

40 sm




O’gil bola ko’ylagi qismlarining o’lchovi

N

Chizmadagi kesma

Chizish tartibi ,
Kesmaning nomi

Standart o’lchov

Mening o’lchovim

To’rning o’lchovlari

1

B

Nuqta B da burchak chizish

-

-

2

BT

Ko’krak qismining uzunligi KQU

15




3

TH

Kartuk etagining uzunligi KU

35




4

-

T va H nuqtasidan yotiq chiziqlar o’tkaziladi







5

BB1

O’gil bola ko’ylagining kengligi

BkA yar:2+3

40:2+6=26

6

B1H1

Nuqtadan Bdan etakkacha tik chiziq tushiramiz







Ko’rak qismning o’lchovlari

7

BB2

Yuqorisining kengligi




7

8

TT2

Pastining kengligi

BB2=1,5

7+1,5=8,5

9

B T2

Nuqta B2 va T2 birlashtiriladi

-

-

Cho’ntakning o’lchovlari

10

TK

Bel chizig’idan cho’ntakkacha

7

7

11

-

Nuqta Kdan yotiq chiziq o’tkaziladi

-

-

12

KK1

Old o’rtasidan cho’ntakkacha

7

-

13

K1K2=K1K3

Cho’ntakning kengligi




7

14

K3K4=K2K4

Cho’ntakni chizib tugatish




14

15

-

Chizmaning asosiy chiziqlarini ustidan yurish




-

Belbog’ chizmasini chizish

16

PP1







3

17

PP2







31+30=61

18

PP2P3 P1










Bochiq chizmasini chizish

19

EE1

Bochiqning eni




5

20

EE2

Bochiqning uzunligi




50

21

EE2E3E1

Chizmani tugatish va ustidan asosiy chiziq o’tkazish








Ko’krak qismsiz o’gil bola ko’ylagi chizmasini chizish.
Asbob va moslamalar: mashtabli chizg’ich, burchakli chizg’ich, qalam TM va 2M, o’chirg’ich, albom
Ko’krak qismsiz o’gil bola ko’ylagining o’lchovlari:
KU-35 sm
Bel A yarmi – 31 sm
BkAyar – 40 sm
Bu o’gil bola ko’ylagining chizmasi, o’gil bola ko’ylagining qismlarining o’lchovlari berilgan.



Chizmadagi kesma

Chizish tartibi, kesmaning nomi

Hisoblash formulasi

Sonli hisoblash




To’rning o’lchovlari




1

T

Nurqa T da burchak chizish

-

-

2

TH

O’gil bola ko’ylagining uzunligi – KU




35

3

TT1

O’gil bola ko’ylagining kengligi

belAyar:2+6

40:2+6=26

4

THH1T1

To’g’ri burchak chizish










Cho’ntak chizmasining o’lchovlari




5

TK

Bel chizig’idan cho’ntakkacha




7

6

-

Nuqta K dan yotiq chiziq o’tkazish




7

7

KK1

Old o’rtasidan cho’ntakkacha




7

8

K1K2=K1K3

Cho’ntakning chizib tugatish, ustidan asosiy chiziq o’tkazish







9

PP1

Belbog’ning eni




5

10

PP2

Belbog’ning uzunligi

Bel A yar+30

31+30=61

11

PP2P3P1

Chizib tugatish va ustidan asosiy chiziq o’tkazish








Yangi mavzuni mustahkamlash: (savol va topshiriqlar)
1. O’gil bola ko’ylagi chizmasini chizish uchun qanday o’lchovlar olinadi?
2. Ko’krak qisming o’lchovi nimaga bo’g’liq?
3. O’z o’lchovi bo’yicha andoza tayyorlash.
4. Bog’ichning uzunligi qanday olinadi?
5. O’gil bola ko’ylagi uchun qanday o’lchovlar olinadi?
6. O’z o’lchovi bo’yicha andaza tayyorlash
Uyga vazifa: Bog’ichli qalpoqcha chizmasini chizish. (1-chizma ko’rsatiladi, 2-chizma uyga vazifa beriladi)




XULOSA
Xulosa qilib aytganda, Kiyim bo’laklarini turg’unlashtirish, ularning tashqi ko’rinishini va sifatini yaxshilash uchun ularga yelimli qotirmalar yopishtiriladi. Erkaklar pidjagining bo’laklariga yelimli qotirma yopishtirilishi tasvirlangan. Yelimli qotirmalarni pressda yopishtirish parametrlari. Ust kiyim bo’laklarini turg’unlashtirish va ba’zi foydalanish xususiyatlarini yaxshilash uchun, keyingi yillarda kiyimning ayrim bo’laklari yoki uchastkalariga to’qima yoki noto’qima materiallarga yelim qoplangan qotirmalar yopishtiriladigan bo’ladi.
Ust kiyimda bortlarga ishlov berish.Tikuvchilik korxonalarida qotirmalar yassi yostiqli maxsus presslarda yopishtiriladi. Hozirgi paytda erkaklar pidjagining bort qoplamasi ikki qavat: asosiy qotirma va qo’shimcha qotirmadan iborat bo’lib, uning qo’shimcha qotirma qavatini o’rish iplari asosiy qotirmaning iplariga nisbatan 30 yoki 75  burchak ostida bichilgan bo’ladi. Bunday qotirmani pidjakka yopishtirish va shakl berish iplari bir vaqtning o’zida bajariladi.
Pressning ostki yostig’i ustiga navbati bilan pidjakning old bo’lakavrasini, qotirma 1 ni , bort qotirmasining asosiy qismini 2 ni, yelim qotirma 3 ni qo’yib, pressning yostig’ini yopib, old bo’lakka shakl berib, bir yo’la hamma bo’laklari bir-biri bilan yopishtiriladi. Ort bo’lakning yuqori qismiga va yeng o’mizi qo’yiladigan qotirma pidjak ipiga nisbatan 45  burchak ostida bichiladi .
Ust kiyimda bortlarga ishlov berish.Bunday qotirmayopishtirilganda ort bo’lak yelka qismi bo’ylab solqi hosil qilinmaydi va yeng o’mizi bo’ylab uqa qo’yishga xojat qolmaydi. Bort qotirmani old bo’lakka yopishtirishni boshqa II usulda pidjakning old bo’lagi 1 ga etakni bukish chizig’iga yetqazib yelim qotirma 2 pressda yopishtiriladi. Bukish haqqiga maxsus tasma 3 yopishtiriladi. Yarim jun aralashmali bort qotirma 5 ning adip qaytarma qirqim tomoniga 20 mm kenglikdagi yelimli parcha bostirib tikiladi.
Yelka qismidagi qotirma 6 viskoz, nitron va kapron tolalaridan tayyorlangan noto’qima materialdan bo’lib, uning bir tomoniga yelim kukun qoplangan bo’ladi. Qo’shimcha qotirma 5 va 6 old bo’lakning yelka yoqao’miz va yeng o’mizlari bo’ylab universal mashinada qirqimlarini 3-5mm oraliqda baxya qator yuritib biriktiri bolinadi. Keyin presslash paytida bu bo’laklar bir-biriga yopishadi. Ikkinchi usulda esa qo’shimcha qotirma 1 qo’shimcha qotirma ya’ni (yarim jun gazlamadan yoki kleysis noto’qima gazlamadan bichilgan qotirma) 2 ustiga qo’yib yopishtiriladi.
Ust kiyimda bortlarga ishlov berish.Qo’shimcha qotirma yoqa o’mizi, yeng o’mizi, yelka qirqimlaridan 0,5 sm oraliqda baxyaqator yuritilib olinadi. Taxminan eni 2,0-2,5 sm ga teng bo’lgan yelimli tasma 3 ni qo’shimcha qotirma ustidan bostirma chok bilan tikib olamiz. Shu yopishtirilgan tasmaga parallel qilib bort qotirmasining (latskan) 0,5-1,0 sm yetkazmay qo’shimcha qotirma (bo’lak 4)yopishtiriladi.
Kiyim bo’laklarini turg’unlashtirish, ularning tashqi ko’rinishini va sifatini yaxshilash
uchun ularga yelimli qotirmalar yopishtiriladi. Erkaklar pidjagining bo’laklariga yelimli qotirma yopishtirilishi tasvirlangan. Yelimli qotirmalarni pressda yopishtirish parametrlari. Ust kiyim bo’laklarini turg’unlashtirish va ba’zi foydalanish xususiyatlarini yaxshilash uchun, keyingi yillarda kiyimning ayrim bo’laklari yoki uchastkalariga to’qima yoki noto’qima materiallarga yelim qoplangan qotirmalar yopishtiriladigan bo’ladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

  1. .MirziyoevSh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birgalikda quramiz. T.:, ―O’zbekiston‖, 2017. – 488 b.

  1. Mirziyoev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. T.:, ―O’zbekiston‖, 2016. – 56 b.

  1. O’bekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoev 2017—2021 yillarda O’zbekistonni rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo’yicha harakat strategiyasi. 7 yanvar 2017 yil.

  2. Mirziyoev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta‘minlash yurt taraqqiyoti va Xalq farovonligi garovi.-Toshkent, O’zbekiston, 2017.-48b

  3. D.D.Zuparova, N.N.Karimova ‖Dizayn tarixi‖ 2015 yil

  4. Garfield Simon. Just my type: a book about fonts. – London, 2010, 352 pp.

  5. Paul Hughes, Ghislaine van Drunen. Dynamik identities. How to create a living brand. – Amsterdam, 2012, 48 p.

  6. Shoyoqubov Sh.K. O’zbek xalq amaliy-bezak san‘ati. – T:, 2009

  7. Shoyoqubov Sh. Zamonaviy O’zbekiston miniatyurasi. – T.:, 2006

  8. .Z.Davletsheva. Tikuv buyumlarini tayyorlash texnologiyasi.O’quv qo’llanma. Toshkent ―Sano standart‖ nashriyoti 2017 yil.

  9. Gaipova N.S.vaboshqalar. Tikuvchilik texnologiyasi asoslari.o’quvqo’llanma. T.: ―Adabiyot‖ 2006 yil.

  10. M. Mo’minova.Ovqat tayyorlash jarayoni. O’quv qo’llanma.T.: Adabiyotlar jamg’arasi, 2006

  11. U.Axrorov. Taom tayyorlash texnologiyasi. O’quv qo’llanma. T.:Sharq,2008

  12. V.N.Dolgunin, P.A.Ivanov, V.A.Pronin ,,Metodi nauchno– texnicheskogo tvorchestva‖ FGBOU VPO,,TGTU‖ 2014 yil.

  13. Abdullaeva Q.M. Tikuvchilik buyumlarini loyihalash va modellashtirish asoslari. O’quv qo’llanma. T.: ―Adabiyot‖ 2006 yil.

  14. M. Mo’minova, M.A.Maksumova.Ovqat tayyorlash texnologiyasi va oziq-ovqat tovarshunosligi - T.: ―Ilmziyo‖, 2012

  15. V.G. Vasilev va boshq. Oziq–ovqat texnologiyasi asoslari. – T.:‖Voris-Nashriyoti‖, 2012

  16. T.Xudoyshukurov va boshq. Ovqatlanish mahsulotlarni ishlab chiqarish asoslari -T.:‖Ta‘lim nashriyoti‖, ―Iqtisod-Moliya‖, 2009

  17. Shomirzayev M.X “Maktab texnologiya ta’limida milliy hunarmandchilikning spectral-variativ komponentlarini fanlar aro takomillashtirish” Monografiya Toshkent. ”Tafakkur” 2020 yil.

  18. Shomirzayev M.X “Maktab texnologiya ta’limida milliy kashtachilikni o’rganish” O’quv-uslubiy qo’llanma. Toshkent. ”Tafakkur” 2020 yil.

  19. 33. S.Sh.Tashpulatov, M.K.Ramazanova, G.G’.Alimova, Sh.G.Jo’rayeva ”Keng assortimentdagi kiyimlarni loyhalash, modellashtirish va badiiy bezash” Toshkent. 2016 yil.

  20. Q.M.Abdullayeva, N.S.Gaupova, M.A.Gafurova “Tikuv buyumlarini loyhalash, modellash va badiiy bezash” Toshkent. 2016 yil.

  21. Muhamadiyeva N.Q. Texnologiya ta’limida milliy hunarmandchilikning variativ komponentlaarini integtariv takomillashtirish. Monografiya. “TerDU nashr-matbaa markazi”nashriyoti 2022yil.

  22. Muhamadiyeva N.Q. Texnologiya fanlarini o‘qitishda innovasion ta’lim texnologiyalarining mohiyati. Ilmiy maqola. O‘zbekiston amaliyotchi psixologlari faoliyatida oilaviy muommolarni hal etishga kognitiv yondoshuv istiqbollari. Termiz 20 may 2021 yil.



Axborot manbaalari

  1. www. pedagog. uz

  2. www. Ziyonet. Uz

  3. www. yedu. Uz

  4. tdpu-INTRANET. Ped

  5. www.legprominfo.ru

ILOVALAR.



1-rasm



2-rasm

3-rasm



4-rasm

1 Garfield Simon. Just my type: a book about fonts. – London, 2010, 352 pp

2 Paul Hughes, Ghislaine van Drunen. Dynamik identities. How to create a living brand. – Amsterdam, 2012, 48 p.

3 Shoyoqubov Sh.K. O’zbek xalq amaliy-bezak san‘ati. – T:, 2009


Download 0.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling