O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi

Leksik ma’noning lug„aviy konteksti - leksemalarning boshqa leksemalar bilan bog‘lanishida leksik ma‘noning (bir ma’noli leksemalarda) yoki har bir leksik ma’noning (ko‘p ma’noli leksemalarda) namoyon bo‘lishi uchun zarur sharoitni ta’minlaydigan leksik kotekst.
Leksik ma’noning grammatik tabiati- Leksemalarning o‘zaro bog‘lanishida namoyon bo‘ladigan grammatik belgi-xususiyatlar.
Leksik ma’nolarda semantik bo„g„lanish-o‘zaro sintaktik aloqaga kirishuvchi leksik ma’nolarning semalari tarkibida bir umumiy semaning mavjud bo‘lishi. Bunday umumiy sema o‘zaro sintaktik aloqada bo‘lgan leksik ma’nolarning bir- biriga yaqin leksik kontekstini ta’minlaydi, shu orqali ularning sintaktik aloqaga kirishuvlari uchun zarur bo‘lgan imkoniyat (valentlik imkoniyati) yaratiladi. Bunday umumiy sema sintagmema deb ham ataladi .
Adabiyotlar:28 (68-73), 29(74-79)

5. 
   Leksemalar orasidagi semantik
   munosa²⁷b⁶ atlar
   

Leksemalarning ma’no munosabatlari turlicha bo‘lib, bunday munosabatlar asosida tilning lyg‘at boyligida sinonimiya, antonimiya,giponimiya,graduonimiya va partonimiya hodisalari yuz beradi.
Leksik sinonimiya
Leksik sinonimiya leksemalarning bir xil ma’no anglatishiga ko‘ra guruhlanishidir: yelka, kift, o„miz (birinchi guruh); in, uya, oshyon (ikkinchi guruh); nur, shu'la, yog‘du, ziyo (uchinchi guruh) va b.lar. Bunday guruhlar tilshunoslikda sinonimik qatorlar yoki sinonimik uyalar deb nomlanadi.