O’zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi angren universiteti

Qimmatli qog’ozlarbozori professional 
isthirokchilari 
O’z manblag’lari eng kam 
Miqdori (ekvivalenda) 
Investitsiya maslahatchilari 
10,0 
Transfer-agentlar 
20,0 
Investitsiya aktivlarning ishonchli 
boshqaruvchilari 
50,0 
Investitsiya vositachilari (brokerlar,dilerlar) 
50,0 
Depozitariylar 
100,0 
Hisob-kitob-kliring palatalari 
100,0 
Qimmatli qog’ozlarning birjadan tashqari savdolari 
tashkilotchilari 
200,0 

---

20 
• mijozning talabiga ko'ra, unga topshiriqning bajarilish jarayoni haqida 
axborot berish;
• mijozga topshiriqni bajarish borasida amalga oshirilgan bitirnlar bo'yicha 
olingan barcha natijalami zudlik bilan topshirish;
• topshiriq bajarilganidan keyin darhol mijozga amal qilish muddati 
tugallanmagan ishonch qog'ozini qaytarish va, agar shartnoma shartlari 
hamda topshiriqning xususiyatiga ko'ra talab etilsa, oqlovchi hujjatlar ilova 
qilingan hisobotni taqdim etish;
• agar mijozning bitim narxini to'lashiga ishonch bo'lmasa, qimmatli qog'ozlami 
xarid qilish uchun topshiriq shartnomasini tuzmaslik;
• agar mijoz haqiqatan ham ushbu qimmatli qog'ozlarga va ularni topshiriq 
berilgan yildan boshlab 5 ish kuni ichida investitsiya vositachisi ixtiyoriga 
topshirishining kafolati bo'lmasa, qirnmatli qog'ozlarni sotish uchun topshiriq 
shartnomasini tuzmaslik;
• bitim bajarilganidan keyin yoki topshiriqning amal qilish muddati tugashi 
bilan mijozga qimmatli qog'ozlar bilan bitimlaming tuzilganligi yoxud 
tuzilmaganligi va uning natijalari haqida zudlik bilan xabar qilish;
• mijoz nornidan qirnmatli qog'ozlar bilan ketrna-ket operatsiyalarni bajarish 
uchun yoki mijozning aktivlarini boshqarish haqida mijozdan ishonch 
qog'ozini oIish abog'ida isbonch qog'ozida kelishilgan vakolatlar doirasiga 
qat'iy amaI qilish. ishonch qog'ozida mijoz va brokerning o'zaro 
munosabatlariga taaIIuqli barcha shartlar belgilanishi lozim.
Dilerlarning majburiyati quyidagilardan iborat:
• qirnrnatli qog'ozlar bilan bitimlar tuzilgunga qadar qirnrnatli qog'ozlami xarid 
qilish va sotishning qat'iy boshIang'ich narxlarini ochiqcha e'lon qilish;
• ularga qimmatli qog'ozlarni xarid qilish yoki sotish taklifi ila murojaat qilgan 
shaxslar bilan qimmatli qog'ozlaming oldindan e'lon qilingan narxlari va 
miqdoriga muvofiq, bitimlar tuzish hamda bunday bitimlarni tuzishdan bo'yin 
tovlamaslik.
Investitsiya brokeri - tashkilotning investitsiya vositachisi bo'lgan xodimi; 
investitsiya vositachisi - yuridik shaxs - qimrnatli qog'ozlar bozorida brokerlik (va 
dilerlik) faoliyatini amalga oshiruvchi investitsiya muassasasi; yakka tartibdagi 
investitsiya vositachisi - maxsus shahodatlashdan o'tgan, mahalliy hokimiyat 
idoralarida qimmatli qog'ozlarning birja bozorida yakka tartibdagi brokerlik va 
dilerlik faoliyatini yuritishga ruxsat olgan jismoniy shaxs. 

---

21 
Qimmatli qog'ozlami chiqarish, joylashtirish, ularning muomalasi masalalari, 
qimmatli qog'ozlar bozori va uning ishtirokchilari holatini tahlil etish hamda 
istiqbolioi belgilash bo'yicha maslahat xizmatlari ko'rsatuvchi, shuningdek, 
qimmatli qog'ozlar bozori mutaxassislarini qayta tayyorlashni amalga oshiruvchi 
yuridik shaxs investitsiya maslahatchisidir. O'zbekiston qimmatli qog'ozlar 
bozorida investitsiya maslahatchisi faoliyatining o'ziga xos xususiyati shundan 
iboratki, u imkoniyatli sarmoyadorga muayyan qimmatli qog'ozlami xarid qilish 
yoki sotish bo'yicha tavsiyalar berish huquqiga ega emas, faqatgina unga 
mustaqil qaror qabul qilish uchun zarur bo'lgan axborotni berishi mumkin.
Investitsiya maslahatchilari quyiclagi ishlar turlarini amalga oshiradi: 
• aksiyadorlik jamiyatlarini tashkil etish hamda qimmatli qog'ozlami 
muomaIaga chiqarish konsepsiyalarini ishlab chiqish, emissiya risolasini 
tayyorlash, emissiya risolasini clavlat tomonidan vakolatlangan organlarda 
ro'yxatdan o'tkazishga ko'maklashish;
• davlat korxonalarini aksiyadorlik jamiyatlariga aylantirish bilan bog'liq ishlarni 
tayyorIash va ularni amalga oshirish, ta'sis huiiatlarining loyihaIarini ishlab 
chiqish hamda ulami ro'yxatdan o'tkazishga ko'maklashish, qimmatli 
qog'ozlar nashrini depozitariyda ro'yxatdan o'tkazish, xususiylashtirilayotgan 
korxonaning aksiyalashtirish va shunga o'xshash masalalar bo'yicha 
manfaatlarini davlat boshqarnvining barcha idoralaricla ifoda etish;
• kasbga o'qitish (qimmatli qog'ozlar bozori sohasida mutaxassislami 
tayyorlash va qayta tayyorlash);
• emitentlar, sarmoyadorlar, investitsiya muassasalari bo'yicha ma'lumotlar 
bazasini yaratish, qimmatli qog'ozlar bozorining ishtirokchilariga axborot 
xizmatlarini ko'rsatish: maxsus byulletenlar, axborotnomalar chiqarish, 
buyurtma bo'yicha emitentlarning faoliyati, ularning qimmatli qog'ozlari 
haqidagi axborotni taqdim etish, vositachini tanIash bo'yicha tavsiyalar berish 
va h.k.;
• mijozning topshirig'iga ko'ra, u yoki bu qimmatli qog'ozlarning reklama 
qilinishini tashkil etish; 
• emitentIar, investitsiya muassasalarining fond bozoridagi faoliyati bilan 
bog'liq konsalting xizmatlari (kontragentlar, kadrlami tanIash va joy-joyiga 
qo'yish, aksiyadorlarning umumiy yig'ilishini o'tkazish bo'yicha tavsiyalar 
berish);
• qimmatli qog'ozlar bozori ishtirokchilariga ushbu bozorga oid qonun hujjatlari 
bo'ycha maslahatlar berish;