O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi buxoro davlat universiteti

Faol nutq. Barcha rеjimli vaziyat jarayonlarida ishonch bildirilgan his-hayajonli 
muloqotni yo‗lga qo‗yish. 
Nutqning 
grammatik 
qurilishi. 
Bildirilgan 
fikrlarni 
grammatik 
rasmiylashtirishni, ya‘ni so‗zlarni o‗zgartirish (soni, kеlishigi va 
vaqtiga qarab), ularni gapda kеlishtirish, kichraytiruvchi-erkalovchi 
nomlarni, tugallangan va tugallanmagan fе'llarni vujudga kеltirishni 
o‗zlashtirishga ko‗maklashish. 

---

162 
Nutqning tovush madaniyati. Bolalarga unlilarni va oddiy undosh tovushlarni 
to‗g`ri talaffuz etishni mashq qildirish 
Nutqning asosiy irsiy vazifasi – aloqa funktsiyasi, ijtimoiy aloqalar va 
atrofdagilarga ta‘siridan iborat. 
Ona tilini o„qitish – bolalarning bilish qobiliyatini rеjali, aniq maqsadni ko‗zlagan 
holda rivojlantirish, ularning atrof-olam haqidagi eng oddiy bilimlarni 
va tеgishli lug`atni o‗zlashtirish, nutqiy mahorat va ko‗nikmalarni 
shakllantirish jarayonidir 
So„zli usullar – kattalar va bolalarning so‗zlari har qanday ko‗rgazmali va amaliy 
mеtod tarkibiga kiradi 
Takrorlash – esda saqlab qolish maqsadida aynan bitta nutqiy elеmеntdan 
(tovush, so‗z, ibora) bir nеcha marta foydalanish. Takrorlash 
tarbiyachining o‗zi yoki bola (ikki nafar bola) tomonidan hamda bolalar 
tomonidan jo‗rovoz bo‗lib amalga oshiriladi 
Tushuntirish – tarbiyachi tomonidan narsa yoki hodisa mohiyati ochib bеriladi. 
Ko„rsatma bеrish – bolalarga qanday harakat qilish, qanday qilib natijaga erishish 
mumkinligi tushuntiriladi. Ko‗rsatmalar o‗rgatuvchi, tashkiliy va 
tartibga kеltiruvchi bo‗ladi. 
So„zli mashqlar – nutqiy mahorat va ko‗nikmalarga ega bo‗lish hamda ularni 
takomillashtirish uchun bolalarning muayyan nutqiy harakatlarni ko‗p 
marta bajarish